سناریوهای جاری درخاورمیانه
سایت میدل ایست بریفینگ در گزارشی چهار سناریویی که اکنون در خاور میانه رودرروی یکدیگر قرار گرفته اند را منتشر کرده است.
11 دسامبر 2016 09:03
سایت میدل ایست بریفینگ در گزارشی که با عنوان واشینگتن، مسکو، تهران وریاض: جدال پیش رو بر سر خاور میانه در شانزدهم ژوئیه منتشر کرده چهار سناریویی که اکنون در خاور میانه رودرروی یکدیگر قرار گرفته اند را از نویسندگان اینگونه شرح داده است:
1-آمریکا
سیاست خاور میانه آمریکا نمود ناکامی این کشور در انطباق یافتن با شرایط جدید منطقه است. راهبرد واشینگتن در قبال ایران و ابراز تمایل اخیرش برای همکاری با مسکو در سوریه برای کشورهای عربی خوشایند نیست و به معنای خالی کردن آمریکا از تعهداتش در قبال آنها و منطقه تعبیر می شود.
2- روسیه
در فهم طرح بازی مسکو در خاور میانه با دو نگرش متعارض روبه رو هستیم:
- سیاست های روسیه واکنش به راهبرد غرب برای کاهش نفوذ مسکو و تضعیف منافع ملی روسیه است و پوتین بدنبال احیای اعتبار روسیه بعنوان بازیگری بزرگ است
- در نگرش دوم رفتار تهاجمی روسیه، توسل به کنش نظامی به معنای تلاش برای دگرگون کردن نظم جهانی و ناقض پیمان های بین المللی تفسیر می شود. روسیه قدرتی جهانی است که آمادگی نظام‌مندی برای توسل به کنش نظامی برای پیشبرد دستور کار جهانی اش دارد. بنابراین باید روسیه را دشمن نظم موجود جهانی تلقی و مطابق همین فهم با این کشور رفتار کرد و روسیه از نقش منطقه ای خود بعنوان ابزاری برای چانه زنی با قدرت های بزرگ جهانی استفاده می کند و می توان در بعضی موارد با مسکو معامله کرد. با این حال گر چه منافع ملی مسکو در جهت جهادگرایی در منطقه است ولی ممکن است سیاست هایش در عمل نتیجه معکوس به بار آورد.
3-ایران
در دوره تحریم و انزوا ایران مداخله درعراق و لبنان را از اولویت های امنیت ملی خود قلمداد می کرد و از ایدئولوژی انقلابی اش برای بسیج شیعیان داخلی و خارجی ایران بهره گرفت. رهبران سپاه پاسداران و بخش قابل توجهی از متنفذان نظام ایران همچنان معتقدند که در مقابل مستضعفان جهان اسلام مسئولیت دارند و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را محور ارتجاعی، غرب گرا و توطئه گر علیه انقلاب اسلامی، حامی تروریسم، سرکوبگر اقلیت های شیعه، تضعیف کننده مسلمانان و شایسته سرنگونی تلقی می کنند. به عبارت دیگر، ایدئولوژی و منافع ملی ایران شانه به شانه هم، در تعیین راهبردش در قبال همسایگان عربش نقش دارد.
4-عربستان
از منظر عربستان، ایران بیش از حد جسور شده و در صدور انقلاب زیاده روی کرده است. افزایش نفوذ ایران در عراق، حضور فعال در سوریه و روابطش با گروه هایی مثل حزب الله لبنان و حوثی های یمن نیز برای عربستان چندان خوشایند نیست. ترکیب این وضعیت و تغییر سیاست خاور میانه ای آمریکا، عربستان را نگران کرده است. به باور سعودی ها، اکنون باید یکی از این دو گزینه را انتخاب کنند:
- تسلیم شدن در مقابل مداخله فزاینده ایران و بی توجه به خواسته ها و برنامه های آمریکا
- در دست گرفتن ابتکار عمل
نویسندگان این گزارش رقابت این چهار کنش گر را در متن دگرگونی های عظیم منطقه ای، زمینه ساز روند قطبیت فرقه ای دانسته و معتقدند غلبه چنین فضایی موجب می شود که حرکت مردمی در نهایت به تقابل جبهه های فرقه ای منجر شود و منطقه به سوی انشعاب و چند پاره‌گی بیشتر حرکت کند. به باور نویسندگان در چنین متن متغیر و پیچیده ای، پیش بینی برآیند برخورد طرح های چهار بازیگر فوق الذکر ممکن نیست اما می توان پیش بینی کرد که هیچ یک از این چهار بازیگر به پیروزی قاطعی دست نخواهند یافت.
منبع : ایران رصد