راهبرد ملی

لازمه تقویت قدرت نظامی- امنیتی، تقویت بنینه دفاعی یا پدافندی و تهاجمی یا آفندی است. همانطور که باید روزنه های نفوذ نظامی و امنیتی دشمن شناسایی شود، باید روزنه های نفوذ به قلب دشمن را نیز شناسایی کرده و از حیث ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی، برای کشور پیشران، عمق استراتژیک ایجاد کرد. دکتر محمد علی رنجبر در قسمت سوم یادداشت خود به بخشی از مهمترین راهکار های تقویت بنیه دفاعی و امنیتی کشور پیشران در برابر دشمن اشاره دارد.

سیاست اقدام پنهان آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در حوزه های اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و .... بدلیل عدم کارآئی سیاست های آشکار علیه ایران جزو گزینه اصلی دولت ترامپ است. برای تبیین و کالبد شکافی این سیاست ضروری است از منظومه فکری دولتمردان آمریکا از جمله ترامپ نسبت به ایران شناخت درست و کاملی را بدست آوریم. گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان با محور قرار دادن این موضوع طی دو یادداشت اقدامات احتمالی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و اقدامات متقابلی ایران را بر می شمرد. قسمت اول به بیان انواع تهدیدات و اقدام آمریکا در حوزه ای مختلف اختصاص دارد.

این گزارش در دو قسمت به موضوع برگزیت یا خروج بریتانیا (انگلیس) از اتحادیه اروپا اختصاص دارد. در قسمت اول گزارش چرایی عضویت و خروج بریتانیا در اتحادیه اروپا اختصاص داشت. در قسمت دوم این گزارش موضوعاتی همچون سناريوی های محتمل برای برگزیت، تأثیر خروج انگلیس بر اتحادیه اروپا، روند مذاکرات، موانع برگزیت، اختلافات داخلی، اختلافات خارجی ( انگلیس واتحادیه)، بازتاب رد برگزیت در پارلمان انگلیس و ..... مطرح خواهد شد.

حضور و مدیریت منطقه کلیدی غرب آسیا همواره از اهداف اصلی استکبار جهانی بوده است. آمریکا با بهره گیری از ظرفیت های مالی و سیاسی کشور‌های وابسته در قالب پروژه سیاسی، امنیتی، روانی و اقتصادی به سیاست خارجی خود در قبال معامله قرن تلاش دارد روند موفقیت‌آمیز جبهه مقاومت را متوقف نماید و نقشه سیاسی مورد نظر خود را در منطقه حاکم و سطوح معامله قرن را در هاله‌ای از ابهام نگهدارد. گروه سیاست خارجی موسسه مطالعاتی فرهیختگان طی مقاله ایی به موضوع چگونگی مدیریت منطقه توسط آمریکا تحت پوشش معامله قرن پرداخته و پیشنهاداتی برای تاثیر گذاری بر روند معامله قرن و مدیریت آمریکا در منطقه ارائه داده است.

راهبرد ابتدایی روشی برای تحقق تمدن نوین اسلامی، ساخت درونی قدرت، آنهم در تمامی عرصه ها در سطح کشور پیشران تمدن نوین اسلامی یعنی ایران است. دکتر محمد علی رنجبر استاد دانشگاه در قسمت دوم یادداشت به راهبرد ابتدایی و راهکارهای تحقق تمدن نوین اسلامی پرداخته و پس از بیان چیستی راهبرد ابتدایی راهکارهای دست یابی به ساخت درونی قدرت بر اساس سنجه های اولویتی در مقام تزاحم تکالیف را تشریح می نماید.

نفوذ و ناتوی فرهنگی دشمن نیازمند بهره‌مندی و تحلیل دقیق از فضای فرهنگی و افکار و اندیشه‌های رهبری و مسئولان جامعه و استفاده ناروا از آن برای تغییر فرهنگ است. آقای اسماعیل ملکیان محقق گرامی در قسمت دوم یادداشت به موضوع نفوذ فرهنگی از منظر قرآن و روایات معصومین علیه اسلام پرداخته است. در قسمت های بعدی محقق به موضوع نفوذ در اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی و نظامی نگاه خواهد کرد.

بازار متشکل ارزی با مشارکت بانک‌ها و صرافی‌های مجاز و تحت نظارت و بازارگردانی بانک مرکزی با تمرکز بر معاملات نقدی راه‌اندازی و صادرکنندگان هم می‌توانند در چارچوب مقررات اعلامی، بخشی از ارز صادراتی خود را در این بازار عرضه کنند ... ساماندهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا از جمله اهداف تشکیل این بازار است. با ایجاد این بازار، قیمتی در معاملات توافقی کشف می‌شود که عمیق‌تر و با اعتبارتر از نرخ‌های صرافی، سنا، بانکی، غیررسمی و … است و احتمالا جایگزین همه آنها خواهد شد. دکتر امیر حسین طاهری دبیر گروه اقتصاد سایت راهبرد ملی و عضو هئیت علمی دانشگاه خوارزمی در این نوشتار ضمن بررسی بازار متشکل ارزی و آثار تشکیل این بازار الزامات اجرایی لازم جهت تحقق آن را مورد بحث قرار خواهد داد.

گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان در گزارش دو قسمتی به چرایی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا پرداخته است. قسمت اول به تاریخچه عضویت انگلیس دراتحادیه اروپا، اعضای خاص در اتحادیه، چرائی آغاز برگزیت، معنا و مفهوم برگزیت و زمان مطرح شدن برگزیت در بریتانیا اختصاص داشته و سپس هشت دلیل بر انتخاب برگزیت از سوی مردم بریتانیا اشاره دارد. در قسمت دوم این گزارش موضوعاتی همچون سناريوی های محتمل برای برگزیت، تأثیر خروج انگلیس بر اتحادیه اروپا، روند مذاکرات، موانع برگزیت، اختلافات داخلی، اختلافات خارجی ( انگلیس واتحادیه)، بازتاب رد برگزیت در پارلمان انگلیس و ..... مطرح خواهد شد.

طرح اصلاح نظام پولی کشور با هدف حذف چهار صفر و تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان بدون داشتن برنامه برای رشد و توسعه اقتصادی مستمر و انجام اصلاحات اقتصادی فراگیر و جامع کارساز نبوده و راهکاری مناسب برای بهبود وضع اقتصادی قلمداد نمی گردد. قرار گرفتن روند حرکتی اقتصاد کشور در مسیر تورم کاهنده لازمه هرگونه اقدامی در زمینه حذف صفر از پول ملی است. چرا که عدم مهار تورم کاهش سریع ارزش پول را به دنبال داشته و نتیجتاًً اضافه کردن مجدد صفر در مقابل اسکناس ها اجتناب ناپذیر خواهد بود. دکتر امیرحسین طاهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی شرایط لازم برای انجام این عمل، مزایا و معایب و نتایج آن را مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی به منظور اجرای بهینه این طرح ارائه داده است.

امروزه در کنار دارایی‌‌های فیزیکی، کارکنان حرفه‌‌ای و فنآوری‌‌های نوین و روزآمد در سازمان ها در جهت بالا بردن تولیدات ملی بایستی به موضوع مدیریت سرمایه فکری به عنوان نوع جدیدی از دارایی های سازمانی برای تقویت تولیدات ملی توجه نمود دکتر سعید پور علی استاد دانشگاه در یادداشت کوتاهی به چگونگی هنر مدیریت و سنجش سرمایه‌‌ی فکری، در سازمان ها جهت بهبود اعتماد و اطمینان مشتریان می پردازد.

در قسمت اول آقای خاجی سفیر سابق ایران طی سخنانی در گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان به شاخص ها و اهدافی که چین طی چهل سال گذشته مورد توجه قرار داده تا بتواند به مراحلی از توسعه یافتگی دست یابد را بیان کردند و در ادامه به موضوع مناسبات ارتباطات جمهوری اسلامی ایران و چین به لحاظ اقتصادی و سیاسی پرداخته و چالش ها و مشکلاتی که می تواند بر روابط جمهوری اسلامی ایران با جمهوری چین تاثیر بگذارد اشاره کرده اند.

رسیدن به یک تمدن نوین اسلامی نیازمند نقشه راه است. ترسیم صحیح این نقشه مسلمانان را از آرمانزدگی و واقعگرایی متوهمانه بدور خواهد کرد. دکتر محمد علی رنجبر استاد دانشگاه در سلسله یادداشت هایی با پیشفرض قرار دادن طرح گام به گام راهبردی مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) به این سئوال کلیدی پاسخ خواهد داد که راهبرد ابتدایی و راهکارهای عملیاتی برای تحقق تمدن نوین اسلامی چیستند؟ در قسمت اول به موضوع چیستی تمدن اسلامی پرداخته شده است. در قسمت های بعدی چیستی راهبرد ابتدایی و سپس راهکارهای دستیابی به راهبرد ابتدایی در قدرت نظامی و امنیتی، اقتصادی و فرهنگی ارائه می گردد

در فروردین سال 98 کشور استان های شمالی و غربی و جنوب و حتی شرقی کشور با موضوع سیل مواجهه گردید. محقق گرامی علی اکبر فامیل کریمی در این یادداشت به بخشی از راهبردهای لازم جهت پیشگیری از تبدیل یک موهبت آسمانی به بلایای طبیعی پرداخته و برای رسیدگی به چرائی سیل های اخیر در کشور معتقد است ضمن پاسخگو بودن مسببان خطای انسانی، باید توجه و دید دقیق و موشکافانه به اکوسیستم مناطق سیل‌زده افکند و سپس توپوگرافی منطقه را تعریف و مدنظر قرارداد تا عوامل به هم‌ خوردن اکوسیستم و توپوگرافی مناطقی مشخص گردد و در انتها برای پیشگیری از تکرار آن هشت پیشنهاد ارائه داده است.

نفوذ در حکومت های اسلامی و انواع آن به عنوان یکی از دغدغه های مهم محققان علوم انسانی همیشه مورد توجه قرار گرفته است. آقای اسماعیل ملکیان محقق گرامی در سلسله یادداشت هایی به موضوع نفوذ و انواع آن و همچنین مقابله با آن از منظر قران و حدیث می پردازد. قسمت اول این یادداشت ها به موضوع نفوذ اعتقادی اختصاص دارد. در قسمت های بعدی محقق به موضوع نفوذ در حوزه های فرهنگی، اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی و نظامی نگاه خواهد کرد.

مقایسه وضعیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با نظام گذشته بدون لحاظ کردن هزینه ها و درآمدهای اقتصادی ایران در دو دوره قبل و بعد از انقلاب، نمی تواند منطقی و واقع بینانه باشد. از آنجا که بعد از انقلاب شاهد تغییر در شاخص های توسعه یافتگی در بسیاری از زمینه ها و ابعاد هستیم دکتر امیرحسین طاهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در این یادداشت ضمن مقایسه ایران قبل و بعد از انقلاب، به دلایل بروز برخی نارضایتی های مردمی پرداخته و به راه کاهای برون رفت از مشکلات اقتصادی اشاره می کنند.

به زعم آمریکا دستیابی ایران به فن‌آوری موشکی به عنوان همزاد فن‌آوری هسته‌ای و فضایی این امکان را به ایران خواهد داد تا موازنه قدرت در منطقه بدون کنترل و نظارت آمریکا تغییر یابد. در حالیکه سامانه دفاعی و توان نیروی هوایی ایران، بهترین گزینه دفاعی در برابر متجاوزان به حساب می‌آیند. در قسمت دوم گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان به راهبرد آمریکا در قبال برنامه موشکی ایران پرداخته و به چگونگی و چرایی رویکرد ایران برای تقویت بنیه دفاعی کشور اشاره دارند.

جمهوری اسلامی ایران چشم انداز خود را در سطح کارآمدی ساختاری، فراتر از سطح ملی و در سطح الهام بخشی دیده است. دکتر حسین عصاریان از اساتید دانشکده امنیت ملی با طرح چهار حوزه توسعه توانمندی و حرکت خلاق و مبتکرانه در دولت ها، برای بهره برداری مناسب از کارآمدی نظام پیشنهاداتی ارائه می دهند.

شاخصها و اهدافی که چین طی چهل سال گذشته مورد توجه قرار داده تا بتواند به مراحلی از توسعه یافتگی دست یابد بخشی از سخنان آقای خاجی سفیر سابق ایران در چین است که در گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان ایراد گردیده. در قسمت اول به شاخص هایی چون مبارزه با فقر، ذخایر ارزی و تجارت خارجی در چین اختصاص دارد و به اهداف و مسائل مهمی که در اولویت های چهل ساله چین از جمله احیا جاده ابریشم، وارد انرژی، حضور آمریکا در خاورمیانه، بحران خاور میانه، دگردیسی سیاسی در درون انقلاب چین و... بوده، توجه شده است.

محقق محترم جناب اقای زارعی عواملی چون احزاب و نهاد های سیاسی را عوامل مهم برای رسیدن به شایسته سالاری دانسته و هرگاه دولت چابک و کارآمد باشد آن را دولت قوی می داند، ایشان در سخنان خود در هم اندیشی سایت راهبرد ملی بحث اعتماد را مهمترین مصداق سرمایه ی اجتماعی دانستند و هشت مورد از عوامل اثر گذار بر ساختار اجتماعی را برشمردند.

پس از توضیح چیستی و چرائی موضوع مدیریت دانش در دو قسمت قبلی در قسمت سوم دکتر محمود رستگار با تشریح فعالیت‏های کلیدی مدیریت دانش، مدل‌های مدیریت دانش، مراحل عملیاتی کردن مدیریت دانش در سازمان، مهم‏ترین عوامل مؤثر بر ایجاد یک نظام مدیریت دانش کارآمد، عوامل موفقیت مدیریت دانش، عوامل عدم موفقیت مدیریت دانش به چگونگی مدیریت دانش در سازمان های اداری می پردازد.

دکتر امیرحسین طاهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در پاسخ به این سؤال که «مفهوم نظری و عملی کارآمدی و کارایی به چه معنا و دارای چه شاخصه هایی است و از سویی چه راهکارهایی برای افزایش کارآمدی نظام فعلی جمهوری اسلامی قابل پیش بینی و پیشنهاد است؟» طی سخنانی به بیان پنج نظریه های کارآمدی توفیق، رضایت، تکلیف مداری: خواص گرایی یا عوام گرایی، عدالت پرداخته و هفت مورد از خطاها و مغالطه هایی که در سنجش میزان نظام وجود دارد اشاره کردند.

فهم و درک دلایل اصلی مخالفت آمریکا با برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران، مسئله‌ای مهم برای تدارک تمهیدات لازم به منظور خنثی‌سازی و مقابله با مواضع و اقدامات غیر عقلایی طرف آمریکایی است. برای تبیین این مسئله گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان طی دو یادداشت به این موضوع می پردازد. در قسمت اول به اهم دلایل مخالفت آمده در مواضع دولتمردان و اسناد ملی آمریکا از جمله؛ حفظ برتری استراتژیک و امنیت رژیم صهیونیستی، ارتباط فناوری موشکی با سلاح هسته ایی و همچنین حضور در فضا و اراده ایران برای تغییر در نظم موجود جهانی ...، پرداخته است.

کشورهای در حال توسعه با پنج بحران اساسی مواجه هستند: بحران های هویت، مشروعیت، مشارکت، نفوذ و توزیع. دکتر حسین عصاریان نژاد دوازده اصول از جمله صیانت از مقاومت مردم، تداوم بخشیدن به مشروعیت، اصالت به تربیت سطوح شایستگی و مدیریت بهینه انتظارات، تقاضا، توزیع و... که دولت ها برای عبور از بحران ها و دستیابی به توسعه کارآمدی ساختاری باید به آن توجه کنند را بیان نمودند.

دکتر علی احمد یحیوی دو شاخص نظریه پردازی و توسعه دموکراسی و مشارکت مردمی را از نشانه های کارآمدی نظام جمهوری اسلامی دانستند اما در زمینه های اقتصاد و مسائل اجتماعی جمهوری اسلامی را دچار فقر نظری می دانند. ایشان در سخنان خود با تشریح موارد فوق شاخص های دیگری از جمله دولت – ملت، حکمرانی شایسته را نیز مورد واکاوی قرار داده و آسیب هایی که متوجه کارآئی نظام است را برشمرده و برای بالا بردن کارآئی نظام راهکارهایی ارائه داده اند.

در قسمت اول این مقاله، چیستی مدیریت دانش از منظر مفهوم شناسی، تعاریف مدیریت دانش، چیستی دانش صریح و ضمنی و چالش‌هاي پيش روي مديريت دانش ارائه گردید. در قسمت دوم دکتر محمود رستگار چرائی مدیریت دانش را در چهار حوزه اهداف، مزایا، فواید، کارکردهای مدیریت دانش مورد واکاوی قرار داده و مهم‏ترین کارکردهای مدیریت دانش از جمله؛ ارتباط بهینه با مشتری، یادگیری و اعتلای فرهنگ سازمانی، رهبری سازمانی و تصمیم ‏گیری هوشمندانه، بازطراحی فرآیندهای سازمانی، خلاّقیت، توجه به دانش افراد و نخبگان، تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح و تولید دانش جدید را تشریح می نماید.

دکتر رضا رسولی استاد دانشگاه کار آمدی فرهنگی اجتماعی نظام جمهوری اسلامی را در تجلی نهاد سازی، سازمان دهی و پیش بینی های فرهنگی، توسعه اجتماعی و مشارکت سیاسی مردم دانسته و فتح الفتوح این کارآمدی را در پرورش هزاران جوان شیفته انقلاب اسلامی و توسعه ی فرهنگ مقاومت در حوزه داخل و خارج کشور دانسته و به زمینه های این کارآمدی اشاره کردند.

در بهمن سال 1397 جلسه ایی با عنوان کارآمدی جمهوری اسلامی ایران با حضور پنج تن از اساتید دانشگاه در سایت راهبرد ملی برگزار گردید. حاضرین در این جلسه دیدگاه های سلبی و ایجابی خود در موضوع جلسه را بیان داشتند. این گزارش به چکیده سخنان حاضرین اختصاص دارد. مشروح این نظرات به زودی در سایت راهبرد ملی منتشر خواهد شد.

دکتر امیر حسین طاهری عضو هئیت علمی دانشگاه خوارزمی پس از بررسی سیاست پیمان‌سپاری ارزی، ایرادات، آثار منفی آن در قسمت اول دراینجا با بیان آثار مثبت پیمان سپاری ارزی از جمله تقویت بازگشت ارز صادراتی ، تقویت تولیدات داخلی و جلوگیری از بحران های کاذب ارزی و ... برای تحقق هر چه بهتر اهداف سیاست ارزی پیشنهاداتی را ارایه داده اند.

طی چهل سال نظام سلطه به سرمداری آمریکا به انحا مختلف با انقلاب اسلامی به مقابله پرداخته و از هرگونه اقدامی برای براندازی نظام جمهوری اسلامی کوتاهی نکرده است. برغم شکست های مکرر آمریکا در این سیاست، دلیل اصلی تداوم دشمنی آشکار علیه جمهوری اسلامی ایران توسط آمریکا چیست؟ مجید بهمنی در یادداشتی کوتاه بدان پاسخ می دهد.

پس از چهل سال شاهد هستیم در میان انبوه گزارشات و هجمه ها بر علیه انقلاب اسلامی ایران و برغم سعی نظام سلطه در سیاه نمایی از انقلاب اسلامی ایران، بیگانگان زبان به اعتراف و اذعان جایگاه برتر جمهوری اسلامی ایران می نمایند. گزارش زیر که در دو قسمت ارائه گردید؛ نمونه ایی از این اعترافات است. این گزارش به همت پژوهشگران دانشگاه امام حسین (ع) تهیه و باز نشر می گردد و تلاش دارد با ارائه آمارهایی جایگاه و رتبه جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف را به استناد گزارشات موسسات و سازمان های بین المللی در بین 20 کشور برتر جهان نشان دهد. در قسمت اول این گزارش جایگاه ایران در حوزه های کشاورزی، اقتصاد، علمی، انرژی، صنعت و معدن، نظامی و قدرت جهانی و فناوری در بخش های هسته ایی، ارتباطات و ... بیان شده بود. در ادامه حوزه های آموزش، سلامت، ورزش و توسعه انسانی و همچنین ظرفیت های موجود در کشور آورده شده است.