دوگانه های تحلیلی – تاریخی – توصیفی روزهای 26 دی ماه(خروج شاه) و 12 بهمن سال 1357 (ورود امام خمینی رحمه الله علیه) در راستای جهاد تبیین حاوی درس های عبرت آموز و پند دهنده
26 دی ماه و 12 بهمن ماه سال 1357 از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند و پرداختن به آنها با مدل پژوهشی دوگانه تحلیلی، تاریخی ، توصیفی بعنوان یک امر تبیینی خالی از لطف نیست.
در این یادداشت، با مطالعه دقیق این دو واقعه مهم و نکته سنجی در اتفاقات آن روزها تصویر منصفانه، شفاف و تا حدی جذاب به علاقمندان این حوزه تقدیم میشود
الف : روایت توصیفی 26 دی ماه سال 1357 (روز فرار محمدرضا شاه از کشور)
روز 26 دی ماه سال 1357 آفتاب گرم، درخشان و پرتلالویی در یکی از روزهای زمستان همه جا را نورانی کرده بود. در ظهر همین روز ناگهان خبری مهم به سراسر جهان مخابره شد. محتوای این خبر، دو کلمه بود: “شاه رفت”
ساعت 13 و هشت دقیقه شاه ایران به همراه فرح پهلوی با هواپیمای بوئینگ 707 معروف به “شاهین” با تاراج اموال کشور و دهها چمدان مملو از دلار و طلا و جواهرات و تعدادی از سگهای مورد علاقه شان کشور را به مقصد شهر آسوان مصر ترک نمودند.
براساس اسناد به جای مانده، فرار شاه از کشور یک بار دیگر در 25 مرداد ماه سال 1332 اتفاق افتاده بود.
آن روز فرودگاه بین المللی مهرآباد تهران یکی از روزهای خلوت و آرام خود را سپری می کرد که فقط تعدادی از صاحب منصبان برای بدرقه شاه به فرودگاه آمده بودند .
در میان آنها شاهپور بختیار (نخست وزیر تازه منصوب شده پس از سقوط دولت تیمسار ازهاری، دکتر جواد سعید (رئیس مجلس شورای ملی) ، دکتر اردلان (وزیر دربار) و رئیس دفتر مخصوص، سپهبد بدره ای، سرلشگر قره باغی ، سرلشگر نشاط و تعدادی دیگر از درباریان و نظامیان وفادار به شاه حضور داشتند.
شاه ایران که کاملاً خود را باخته بود در برابر سئوال خبرنگاران گفت: “خسته شده ام. می روم که استراحت کنم. احتیاج به استراحت دارم.” او هنگام گفتن این مطالب اشک هم می ریخت و استیصال و درماندگی کاملاً در چهره وی مشهود بود.
پس از پخش این خبر، مردم باشادی به خیابان ها سرازیر شدند. و به هر نحوی شادی خود را نشان میداند. از پخش نقل و نبات و شیرینی و پایکوبی و سوار بر رکاب اتوبوسها و سقف وانت ها گرفته تا بوق زدن اتومبیل ها و فریاد شعارهای خودجوش مثل: شاه فراری شده، سوار گاری شده – “شاه در رفت” و… که شادی آنها تا ساعتهای طولانی ادامه داشت.
تیتر “شاه رفت” تیتر بزرگ و اصلی روزنامههای کشور شده بود و در ادامه مجسمه های رضاشاه و محمد رضا شاه یکی پس از دیگری توسط مردم از میادین شهرها به پایین کشیده می شد. آن روز به شوق فرار دیکتاتور وابسته به آمریکا، بوق ممتد ماشین ها و موتورسیکلتها و فریادهای الله اکبر، خمینی رهبر نه تنها آزار دهنده نبود ، بلکه گوش نوازهم بود که از عجایب روزگار آن روزها به شمار میرفت.
خبرنگار روزنامه اشپیگل در مورد 26 دی سال 1357 خبر خود را چنین مخابره کرد: “پخش این خبر ]شاه رفت[ باعث شد تا کارناوالی به سبک ایرانی آغاز شود، صدها هزار نفر درحالی که آواز می خواندند و می رقصیدند به خیابان ها ریخته و گل پخش می کردند. وضعیت به گونه ای بود که گویی ناگهان خبر از پایان قرنطینه بیماری وبا داده شده باشد. قنادهای شهر شیرینی را رایگان پخش می کردند و از کامیون لبالب از ایرانی ها خوشحال باران آب نبات بود که می بارید”. (اشپیگل 22/10/1357)
اما حضرت امام خمینی (ره) فرار شاه را اولین مرحله پیروزی خواندند و این واقعه را در حرکت تکاملی ملت مهم دانستند. امام از فرار شاه با عنوان طلیعه پیروزی یاد کردند و فرمودند: رفتن شاه پیروزی نیست ، بلکه طلیعه پیروزی است و البته این طلیعه را من به ملت ایران تبریک عرض میکنم و باید توجه داشته باشند که طلیعه پیروزی است. طلیعه خلع سلاح اجانب است . (صحیفه امام ج 5 ص 484) مقام معظم رهبری مدظلهالعالی نیز در خطبههای نماز جمعه مورخ 14/11/1373 تهران در رابطه با این روز فرمودند : روزی که محمدرضا ]شاه[ از ایران فرار کرد در واقع رژیم پادشاهی از بین رفته بود . او دید ماندنش فایدهای ندارد، لذا مجسمهای از فرد بیچارۀ بدبختِ بدنامی که بدنام تر هم شد ]شاهپور بختیار[ درست کردند تا چند روزی رژیمِ در آستانه انحلال را کامل نگه دارد. او سی چهل روز برسر کار ماند تا این که امام آمد و با یک اشاره دست ایشان همه چیز روی هم ریخت.
نظام پادشاهی در ایران پوک شده بود. به خاطرچه؟ به خاطر حضور مردم. مردم به چه خاطر به میدان آمدند، به خاطر دین. چون شعار، شعار اسلامی بود. چون پیشوایان اسلامی و روحانیون مورد اعتماد مردم بودند. بدین ترتیب بود که روز 26 دی ماه سال 1357 بعنوان یک نقطه عطف مهم و اساسی در تاریخ کشور ایران به ثبت رسید و ماندگار شد.
ب : روایتی کوتاه در باره 12بهمن سال 1357
“امام آمد” این تیتر روزنامههای ایران بود که روز دوازدهم بهمن سال 1357 با بزرگ ترین فونت روزنامهنگاری در صفحات اول روزنامهها نقش بست . جملهای کوتاه ولی بسیار بلند و پرمعنا و با شکوه و سرشار از ابهت که جهان را تکان داد.
آیت الله خمینی که 13 آبان سال 1343 تبعید شده بود پس از سالهای طولانی در 12 بهمن 1357 دوباره به کشور بازگشت. برخلاف روز تبعید که چند نفر او را بدرقه کردند، این بار تمام ایران منتظرش بودند. صبح روز 12 بهمن پروازی که ایرانیها انتظار زیادی برایش کشیده بودند به زمین نشست.
کمیته استقبال از امام در شورای انقلاب شکل گرفت. همه چیز برنامهریزی شده بود. حتی گروه مسلحی به فرماندهی محمد بروجردی مسئول حفاظت از امام بودند. برای مهمانان کارت ورود صادر شده بود. امام، صبح 12 بهمن در فرودگاه مهرآباد از هواپیما پیاده شد. فرصت برای خوشآمدگویی نشد. فقط اکتفا شد به تلاوت قرآن و سرودی که گروهی از دانش آموزان خواندند و صدایش بین مردم پیچید و زبانها آنرا تکرار کرد.
ای مجـاهـد ای مظـهر شـرف ای گذشته زجان در رده هدف
چون نجات انسان شعار توست مرگ در راه حق افتخار توست
این تویی این تویی پاسدار حق خصم اهریمنان دوستدار حق
بود شعار تو به راه حـق قیـام زما تو را درود زما تورا سـلام
خمینی ای امام خمینی ای امام خمینی ای امام خمینی ای امام
مقام معظم رهبری مدظله العالی روز 12 بهمن را چنین توصیف می کنند: عزم و اراده و اقتدار در چهرهشان موج میزد، اثری از خستگی، بی خوابی و نگرانی در ایشان ندیدم. بیش از یکصد خبرنگار در همین هنگام از در اصلی داخلی شدند. تالار پرشد از جمعیت که موج میخورد و به سمت امام میرفت. احساس خطر کردیم و با صدای بلند از مردم خواستیم که از امام دور شوند بر احساسات خود غلبه کنند. من و شماری از نزدیکان امام، خود را عقب کشیدیم جز آقای مطهری که داخل هواپیما رفته و هنگام خروج امام را همراهی کرده بود کسی از خواص کنار ایشان نبود. آقای بهشتی هم جای معینی نداشت و در آن محیط در حرکت بود. حضرت امام در مکانی که برای وی درنظر گرفته شده بود ایستاد . چند جمله بیشتر نگفت، هرچه پریشانی در دلها بود زدوده شد. آرامش عجیبی به سراغ قلبهایمان آمد. (دائره المعارف مصور امام خمینی – انتشارات سایان)
او در پاریس گفت: ایران رفتم، باید بهشت زهرا بروم. گفتند امنیت ندارد، نپذیرفت. ایران آمد همه می لرزیدند در آن شلوغی امام به بهشت زهرا برود. خیلی مخالفت کردند، گفت باید بروم و رفت.
در دوازدهم بهمن سال 1357 مردم در انتظار ورود امام خمینی غرق در سرور و شادی بودند. مردم انقلابی و متدین تهران به شوق دیدار و ورود امام، خیابانها را آب وجارو کرده و خطوط سفید وسط خیابانها تا کیلومترها تمیز شده و مسیر حرکت امام را پراز گلهای رنگارنگ کرده بودند.
ساعت 36/9 دقیقه صبح حضرت امام با هواپیمای بوئینگ 747 ایرفرانس و پس از 14 سال تبعید به همراه تعدادی از یارانش وارد فرودگاه مهرآباد شدند. بیش از 3 میلیون نفر در این استقبال حضور داشتند و خبرگزاری های بین المللی و داخلی روز 12 بهمن 1357 را پرشکوه ترین استقبال تاریخ از یک رهبر تلقی نمودند.
شور و شوق مردم در آن روز وصف ناپذیر است. عده زیادی از مردم از استانها و شهرهای دیگر خود را به تهران رسانده بودند. ساعت 6 صبح تقریباً تمام خیابانهای منتهی به فرودگاه مهرآباد مملو از جمعیت بود. میلیونها نفر در دو طرف خیابانهای مسیر عبور امام ایستاده بودند. هزاران موتور سوار جلودار مسیر بودند. مردم با طاقنصرت و گلهای متنوع خیابان را تزئین کرده بودند.
چند لحظه پس از گشوده شدن درب خروجی هواپیما، امام درحالی که دستشان در دست مهماندار هواپیما بود در مقابل مشتاقان ظاهر شد. همه حاضرین اشک میریختند. فریاد الله اکبر در هوا طنینانداز شد. (برنا 9/8/1403)
امام خمینی در فرودگاه مهرآباد با سخنرانی کوتاهی مبنی بر هوشیاری مردم، نسبت به نفوذ بیگانگان تأکید کردند و فرمودند: پیروزی ما وقتی است که دست این اجانب از مملکتمان کوتاه شود و تمام ریشههای رژیم سلطنتی از این مرزو بوم بیرون برود و همه رانده شوند. (مرکز بررسی اسناد تاریخی (8/9/1403).
بدین ترتیب بود که روز 12 بهمن در صفحات تاریخ پربار و متمدن ایران نقش بست و تثبیت شد و همه ساله بعنوان اولین روز از آغاز دهه فجر انقلاب اسلامی با اجرای برنامههای گوناگون یاد و خاطره آن گرامی داشته میشود و با یادآوری مجاهدت امام و یاران شهید و با وفایش بر استمرار مبارزه و ظلمستیزی و عدالتخواهی تأکید و تصریح میشود.
مقایسه تطبیقی روز فرار شاه و روز ورود امام خمینی رحمتالله علیه
ردیف |
روز 26 دی |
روز 12 بهمن |
1 |
ذهق الباطل: باطل رفتنی و نابود شدنی است |
جاءالحق: حق آمدنی و پایدار است |
2 |
دیو چو بیرون رود |
فرشته در آید |
3 |
تلاشها و حمایتهای کشورهای غربی به خصوص آمریکا، انگلیس، رژیم صهیونیستی برای حفظ محمدرضاشاه پهلوی در مقام سلطنت و ابقای او بی ثمرشد و آرزوهایشان برآورده نشد. |
حمایت ها و جانفشانی های مردم و لطف بیکران خداوند متعال برای احیای نهضت حضرت امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی به ثمرنشست و آرزوی انقلابیون برآورده شد. |
4 |
مردم انقلابی ایران برای کنار رفتن شاه از مقام منحوس سلطنت ثانیه شماری میکردند و بیصبرانه انتظاری سخت را تحمل میکردند. |
مردم انقلابی ایران برای حضور و آمدن حضرت امام به کشور و تشکیل حکومت اسلامی ثانیهشماری میکردند. |
5 |
خورشید هم بعد از فرار شاه تلالو بیشتری درآسمان ایران داشت. |
مردم انقلابی ایران در زمستان سال 1357 شعار میدادند به کوری چشم شاه زمستون هم بهاره! |
6 |
شعار مرگ برشاه در سراسر کشور بلندترین صدایی بود که شنیده می شد. |
طنین شعار درود برخمینی – سلام بر شهیدان در سراسر ایران بسیار بلند و گوشنواز بود |
7 |
26 دی در تقویم تاریخ ایران به عنوان آغاز فروپاشی رژیم سلطنتی ثبت شد |
12 بهمن بعنوان آغاز دهه فجر انقلاب اسلامی در تاریخ کشور ایران نام گذاری شد و به ثبت رسید. |
8 |
26 دی بدرقه خفت بار و سخیف از شاه یک مملکت آن هم برای دومین بار بیسابقه و ذلتبار بود. |
استقبال بی نظیر مردم انقلابی ایران از ورود حضرت امام درطول تاریخ ملتها مایه شگفتی و و مباهات همه آزادگان ایران و جهان شد و به ایران آبرو بخشید. |
9 |
سران کشورهای استکباری از جمله آمریکا، انگلیس و اسرائیل از اندوه این واقعه سردر گم بودند و روزهای سیاهی را تجربه میکردند. |
روح تازهای از امید و نشاط و شادابی، در کالبد مستضعفین، و عدالتجویان جهان دمیده شد و و آنها را در ادامه راهشان مصممتر کرد. |
10 |
محمدرضاشاه هنگام ترک کشور گفت: احساس خستگی میکنم و قصددارم استراحت کنم. او برای فرار از مجازات به شهرآسوان مصررفت و مزد سرسپردگیاش را گرفت. |
امام خمینی فرمودند:آمدهام تا درکنار مردم کشور را از فلاکت نجات بدهم. امام خمینی ابتدا به بهشت زهرارفتند و به شهداء ادای احترام کرد و سپس باصلابت رهبری خودرا ادامه داد. |
11 |
محمدرضاشاه عمر خیانتبارش را با مرگی تلخ و ذلیلانه و همراه با نفرین مردم آزاده به پایان برد. |
حضرت امام با نگاه به آینده و امید به لطف خداوند و حمایتهای مردمی به ایران آمده در کنارمردمش کشور را از سلطه شیاطین و اجانب نجات دهد. او هیچگاه بدعهدی نکرد. |
12 |
نیروهای نظامی گاردشاهنشاهی که مسئول حفاظت از شاه و خاندانش و کاخهایش بودند، فرار را برقرار ترجیح داده و به در گوشه و کنارشهرها مخفی شدند یا به کشورهای دیگرگریختند. |
هزاران نفر از مردم انقلابی بدون چشمداشت بصورت شبانهروزی داوطلبانه پای حفاظت از جان و حال حضرت امام ایستادند و از هیچ تلاشی دریغ نکردند. |
13 |
سلطنت طلبان و هواداران رژیم منحوس پهلوی با سرعت اموال خود را تبدیل به ارز و طلا میکردند تا سریعاً ازکشورخارج شوند. فرودگاه مهرآباد مملو ازاین افراد بود. |
ایرانی های مبارز و مقیم کشورهای دیگرکه درتبعید و زندگی مخفی مشغول بودندگروه گروه به کشور بر میگشتند تا درکنارمردم برای پیشبرد انقلاب سهیم باشند. |
14 |
اشک و غم واندوه درچهره شاه و اطرافیانش به وضوح روشن بود. این صحنههاآنقدررقتآمیزبودکه طرفداران سلطنت را تا مرز سکته های قلبی و مغزی پیش برده بود. |
اشک شوق درچهره مردم انقلابی ایران که این صحنه هارا از تلویزیون تماشامیکردند، دیدنی بود. چون آحادمردم ایران در خلق این تصاویر زیبا سهیم بودند. |
15 |
روز فرار شاه فرودگاه مهرآباد تهران یکی از خلوتترین روزهای خود را شاهدبود. انگار همه مرده بودند |
تا روز 12 بهمن، مردم انقلابی ایران این حجم از جمعیت را که به استقبال حضرت امام آمده بودند، به خود ندیده بود. تمام خبرگزاری های داخلی و خارجی به این مسئله اعتراف میکردند. |
16 |
هواپیمای بوئینگ 707 شاه و اطرافیانش که به شاهین معروف بود مملو ازچمدانهایی بودکه در آن طلا، جواهرات، ارز و اسکناسهایی بود که به خارج از کشور می رفت |
هواپیمای بوئینگ 747 فرانسوی که حضرت امام و اطرافیانش را به تهران منتقل می کرد سرشار از امید، عشق و معنویت بودکه که میلیونها نفر مرد و زن انتظارش را میکشیدند. |
17 |
مردم انقلابی و مسلمان ایران از فرارشاه سر ازپا نمیشناختند و در کوچه وخیابانها شعارمی دادند: شاه فراری شده،سوارگاری شده. دیوچو بیرون رود فرشته درآید. |
مردم مسلمان و انقلابی ایران ازورود حضرت امام در پوست خود نمیگنجید و با خواندن سرودهای مختلف به استقبال امام آمده بودند. |
18 |
«شاه رفت» بزرگ ترین و مهمترین تیتر روزنامههای کیهان و اطلاعات (روزنامه عصر ایران) بودکه در 26 دی بیش ازیک میلیون نسخه ازآن به فروش رفت. انتخاب این تیتر از شاهکارهای روزنامه نگاری آن دوره محسوب میشد |
تیتر امام آمد با بزرگترین فونت در صفحات اول روزنامهها خودنمایی میکرد که در زمان بسیارکوتاهی میلیونها نسخه از آنها به فروش رفت. تیترهای شاه رفت و امام آمد درعالم روزنامه نگاری یکی از ابداعات محسوب میشد. همصدایی روزنامه ها دراین دوروز بسیار جالب بود. |
19 |
فردای 26 دی ماه 1357 امام خمینی درپیامی کوتاه به مردم انقلابی ایران ترک کشور را توسط محمدرضاشاه را طلیعه دست یافتن به آزادی و استقلال دانسته وتبریک گفتند و بر ادامه مبارزه تأکید ورزیدند. |
پس ازورود امام به کشورسران کشورهای مختلف و دوستداران و طرفداران انقلاب اسلامی تبریکات خودرادر قالبهای متفاوت به ایران اسلامی ومردم ارسال و ابراز ارادت نمودند. |
20 |
مجسمه های رضاشاه وپسرش محمدرضایکی پس از دیگری از میادین شهرها به پایین کشیده میشد. همچنین قاب عکسهای شاه وخاندانش ازادارات خارج و زیر پای مردم لگدمال میشد. |
عکسهای امام در خیابانها، کوچهها به اهتزاز درآمده بود ودر بلندترین نقاط ساختمانها و اماکن عمومی نصب شده بود آفرین بود. |
21 |
مراکز فساد و فحشاء، کابارهها و مشروبفروشیها یکی پس از دیگری تعطیل می شدند و صاحبان و گردانندگان آنها که همگی از مفسدین و مافیای ترویج فساد بودند، از کشور فرار میکردند. |
مساجد، حسینیهها و مراکز فرهنگی و معنوی، با شکوه هرچه بیشتر فعال شده و حتی بخشی از آنها که تحت فشار رژیم پهلوی تعطیل شده بودند، یکی پس از دیگری بازگشایی و شروع به کار کردند. به فعالیت مشغول می شد. |
22 |
زندان های مخوف و شکنجهگاه های رژیم پهلوی توسط مردم انقلابی تسخیر و افراد زندانی به آغوش گرم خانوادهها بازگشتند. ساواکیهای جلاد و شکنجه گران نیز شناسایی، دستگیر و تحویل کمیتههای انقلاب میشدند. |
منازل و خانوادههای زندانیان سیاسی غرق در سرور و شادی بودند و مردم انقلابی با حضور در خانۀ زندانیان دستههای گل و جعبههای شیرینی را به آنها هدیه میدادند |
23 |
هیچ کشوری و حنی آمریکا در جهان حاضر به پذیرش شاه فراری نبود، فقط دولت مصر که متحد قدیمی و استراتژیک رژیم پهلوی بود و ایالات متحده آمریکا این اتحاد را نظارت و تقویت می کرد، شاه را پذیرفت و برای مدتی کوتاه در شهر آسوان به او اجازه اقامت داد. |
قلوب مردم انقلابی ایران و درب منازل آنها در سراسر کشور صادقانه و صمیمانه گشوده بود و همه یاران با وفای امام برای استقرار معظمله در منازل خود با یکدیگر رقابت میکردند و برای جانفشانی سر از پا نمی شناختند و آن را برای خود موهبت الهی میدانستند. |
24 |
محمدرضا شاه حتی در غربت از ملاقات با نزدیکان و سلطنتطلبان و اطرافیان خود محروم بود و سرانجام 19 ماه بعد در 5 مرداد 1359 درگذشت و در شهر قاهره مصر و در نهایت مدفون شد. |
به لطف خداوند و مردم با وفای ایران روزانه هزاران نفر از سراسر جهان و مردم ایران به ملاقات امام خمینی(ره) آمده و در یک محیط کاملاً مردمی و ساده با ایشان دیدار و ابراز احساسات میکردند. |
25 |
پس از گذشت چند دهه از این روز، همه ساله سلطنتطلبان خارج نشین، فرار شاه را خفت آمیز و ناشی از ترسو بودن شاه تحلیل کرده و او را سعایت میکنند. |
پس از گذشت چند دهه از این روز، همه ساله آزادی خواهان و عدالت جویان داخلی و خارجی با تشکیل همایشها بازگشت امام خمینی را به کشور، شجاعانه و پیامبر گونه تحلیل کرده و از آن به نیکی یاد میکنند. |
26 |
کلیه بدرقه کنندگان محمدرضا شاه در این روز جملگی از مفسدین، مزدوران بیگانه بدنامان روزگار و از هم پالکیهای شاه بودند |
کلیه مستقبلین و همراهان امام خمینی هنگام ورود جملگی از پاکان روزگار، افراد خوش نام و مردم آزاده بودند که به وجود رهبر خود افتخار میکردند. |
27 |
محمدرضا شاه هنگام خروج و ترک کشور، صاحب سه هواپیمای شخصی بنامهای شاهین، شهباز و میترا و ده ها کاخ مجلل در شهرهای خوش آب و هوای ایران و جهان بود، بعلاوه در بانک های سوئیس بین 17 تا 23 میلیارد دلار سپرده داشت و میلیون ها دلار جواهرات را نیز با خود برد. |
امام خمینی وقتی وارد کشور شد، هیچ چیزی از مال دنیا نداشت. از هواپیمای شخصی و کاخ و ویلای خصوصی و حساب های ارزی و ریالی در ایران و خارج کشور هم خبری نبود. ولی در حقیقت تمام جهان و ثروت ایران در اختیار او بود. اما او به همه آنها بیاعتنا بود. امام، با این که معروفترین و مقتدرترین رهبر جهان اسلام به شمار میرفت، در تمام مدت عمر هیچ مالی برای خود و خانوادهاش نیندوخت. |
28 |
عذاب وجدان شاه در ظلمهایی که به ملت خود کرده بود، از او در سن 60 سالگی موجودی سخیف، مریض، نا امید، افسرده و پوسیدهای ساخته بود که مانند مردهها هیچ تحرکی نداشت و اراده و اختیار از او سلب شده بود. |
اتکال به خداوند متعال و صفات متعالی امام خمینی از معظم له در سن 74 سالگی مردی قوی، با صلابت و امیدوار و قدرتمند ساخته بود که همه بینندگان با دیدن چهره نورانی و امیدوار او به وجد میآمدند. |
29 |
اتفاق روز 26 دی حاصل ظلم و ستم و تعدی به مردم و وابستگی پهلوی به بیگانگان بود که به مرور زمان در کشور ایران ریشه دوانده بود و تبدیل به شجره خبیثهای شده بود که طومار خاندان پهلوی را در هم پیچید. |
دوازدهم بهمن حاصل سالها مبارزه و مرارت و تلاش و تحمل زندانها و شکنجههایی بود که مردم قهرمان ایران به رهبری امام خمینی تحمل کرده بودند. همین مجاهدت ها و تلاشهای خالصانه و مؤمنانه بود که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی ایران گردید. |
30 |
فرار شاه از فرودگاه مهرآباد در دو ساعت به پایان رسید و وضعیت فرودگاه به حالت اول برگشت. |
مقدمات مراسم استقبال از امام خمینی چهار روز به طول انجامید و مراسم اصلی در روز 12 بهمن از ساعت 9:30 صبح آغاز و تا پایان روز ادامه داشت. |
31 |
محمدرضا شاه هنگام ترک کشور به دلیل ترس و استیصال فقط توانست چند جمله حرف بزند به گونهای که همۀ مردم آثار اضطراب و درماندگی را در چهره و کلام شاه دیدند. |
روز 12 بهمن حضرت امام حدود یک ساعت در بهشت زهرا برای مردم سخنرانی کرد. صحبتهای امیدوارکننده، قاطع و مقتدرانه که جهانیان را به حیرت وا داشت. |