سوریه بازیگران روسیه
روسیه و بحران سوریه:
روسیه پس از گذشت 4 سال از بحران سوریه در مورخ 20 سپتامبر 2015 م با هدف حفظ منافع خود در منطقه وارد سوریه شد. تحلیلگران معتقدند: ورود روسیه به سوریه به چند عامل بازمیگردد:
- ایجاد توازن قوا در منطقه و مقابله با سیاست های توسعه طلبانه غرب در گرجستان و کییف
- طولانی شدن زمان درگیری ها با بیش از 35 هزار کشته و زخمی
- جلوگیری از تقسیم سوریه و به شکست کشاندن طرح های آمریکا و متحدانش
- حفظ پیمان روسیه و سوریه، تثبیت بشار اسد و حفظ ارکان دولت سوریه،
- حضور هزاران تروریست روسی و چچنی در میان نیروهای داعش و دیگر گروههای تروریستی که خطر بزرگی برای آینده روسیه به شمار میآمدند.
رویکردهای مهم روسیه در منطقه :
– ایجاد توازن بین اکراد و ترکیه
– ایجاد توازن بین ترکیه و ایران
– ایجاد توازن بین اسرائیل و ایران
- توازن بین اکراد و ترکیه: اعمال فشار بر ترکیه به منظور جلوگیری از حمایت ترکیه از گروههای مسلح و از طرف دیگر توافق های مشترک در عفرین و منبج با کردهای سوریه، سبب گردید کردها تقویت شوند و درگیری ترکیه با کردها شدت یابد. همچنین روس ها به بهانه ساقط کردن هواپیمای روسی در فضای ترکیه، با اعمال فشارهای اقتصادی بر ترکیه و تاسیس دفتر حزب کردی” الاتحاد الدیمقراطی” در مسکو، جایگاه کردها را بالا بردند.
پایگاه باسنیوز در مورخ 28/5/2019 از قول یک منبع کرد اعلام کرد: روس ها با نیروهای قسد برای گشت زنی در مناطق تماس با نیروهای ترکیه در شهر اعزاز و شمال حلب به توافق رسیدند. بدنبال آن روس ها برای حل مشکلات مناطق کردی و جلب اعتماد کردها، اقدام به فشار بر ترک ها نموده ودر شهر کشتعار در ریف حلب شمالی، نیروهای خود را منتشر کردند.
سوریه بازیگران روسیه
آمریکا در پاسخ به اقدام روسیه، با برگزاری نشستی میان فرماندهان قسد و ترکیه، موافقت ترکیه را برای استقرار نیروهای کردی در مناطق حسکه، قامشلی، عین العرب و دیرالزور بدست آورد. ترکیه نیز در مقابل از قسد درخواست نمود از رقه و منبج که اکثریت عرب را داراست خارج شوند. آزاد برازی عضو هیات رئیسه مجلس دمکراتیک سوریه(مسد)از پا درمیانی آمریکا برای تقویت روابط کردها با ترکیه و رسیدن به توافقی در مورد منطقه امن میان دو طرف پرده برداشت.
- توازن بین ترکیه و ایران: روس ها همچنین توانستند میان خواسته ترکیه و مخالفت ایران با آن خواستهها در سوریه، نوعی همگرایی ایجاد نمایند و محور روسی، ایرانی و ترکی را برای حل موضوع سوریه راهانداری نمایند و تا کنون علیرغم کارشکنیهای فراوان ترکیه در ادلب و سایر نقاط، موفقیتهای خوبی بدست آوردهاند.
- توازن بین ایران و اسرائیل: سیاست روسیه در برابر بحران میان اسرائیل و ایران بر این مبنا استوار است که روسیه بر اساس تفاهم با امریکائی ها برای حفظ اسرائیل، از ضربههای اسرائیل علیه ایران چشم پوشی می کند زیرا روسیه با توجه به روابط بسیار نزدیکش با اسرائیل و نتانیاهو، و دیدارهای مشترک درمسکو، به دنبال دادن پیام به دو طرف است که از جنگ تمام عیار جلوگیری کنند.[1]
روس ها بدنبال استقرار تیپ 313 ایران و تیپ آزادی جولان متشکل از نیروهای عراقی در درعا و در فاصله 22 کم مرز با اسرائیل، برای ایجاد توازن در این منطقه دست بکار شدند.
سوریه بازیگران روسیه
نقش روسیه در بحران:
- جنگ اوضاع را در منطقه متشنج میکند و توازن قوا و دستاوردهای روسیه را در سوریه که به نفع بشار و همپیمانانش است بهم میزند لذا ایران نیز با درک موضوع دنبال تشدید درگیری ها نخواهد بود.
- آنها معتقدند ضمانتی برای جلوگیری از رسیدن دامنه جنگ به پایگاههای روسی وجود ندارد لذا باید از گسترش دامنه جنگ جلوگیری نمود.
- هرچند ایران از سکوت روس ها دلگیر خواهد شد لکن روس ها از اوج گرفتن درگیری ها در شرایط کنونی ممانعت به عمل میآورند. لذا خود را به عنوان چهره واسطه گر نشان می دهند. این کار از یک طرف به پوتین قدرت چانه زنی در برابر غرب و مقابله با نظام تک قطبی آمریکا را خواهد داد و از طرفی دیگر با این کار نوعی توازن در روابط ایران و اسرائیل بوجود خواهد آورد.
نتیجه :
روسها با داشتن قدرت چانه زنی بالا و نفوذ و تعامل چند وجهی و به دست گرفتن بخشی از امور در کشور سوریه، معادلات جدیدی را برای آینده سوریه رقم زده اند بگونه ای که حضور ایران و هم پیمانان منطقه ای اش را در منطقه توجیه می کند.
همچنین روس ها با در اختیار گرفتن بندر طرطوس و حضور در پایگاه هوائی حمیمیم و انعقاد قراردادهای سنگین اقتصادی و تجاری با سوریه، حضور خود را در سوریه برای چند دهه آینده تثبیت کرده و نقش مهمی در بازسازی آینده این کشور خواهند داشت.
[1] روس ها در پی حمله اسرائیل به نیروهای ایرانی در منطقه جولان در 19 می سال 2018م عکس العملی نشان ندادند.