روندهای جهانی و جهان جایگزین
شورای اطلاعات ملی امریکا (NIC) یکی از نهادهای امنیتی امریکا، در گزارشی با عنوان «روندهای جهانی سا ل 2030 و جهان جایگزین» چالش های پیش روی امریکا را تبیین و راهبردهای بلند مدت و کوتاه مدت را ارائه داده است. این گزارش، از سلسله گزارشاتی هست که هر 5 سال یکبار منتشر می شود و […]
صنعت خودروسازی از مونتاژ تا تولید خودرو ملی و صادرات…
صنعت خودرو روابط پسینی و پیشینی گستردهای دارد به طوری که 40 فعالیت بالادستی (تامین نهادههای واسطه ای صنعت خودرو) و 66 فعالیت پایین دستی (خرید ستانده های این بخش) مرتبط است. صنعت خودرو ایران به عنوان دومین صنعت مهم در اقتصاد کشور است. تولید خودرو در کشور با تاسیس شرکت ایران ناسیونال با تولید […]
چالش ها و مشکلات صنعت پترو شیمی
یکی از عرصه های دارای اهمیت، صنعت پتروشیمی است که در این صنعت مشکلات جدی وجود دارد. این صنعت را می توان بخش پیشران در حوزۀ نفت تلقی کرد که به غیر از آن در حوزه های پایین دستی چاره دیگری برای جلوگیری از خام فروشی وجود ندارد و سهم آن در توسعه صادرات مهم است. با توجه به اهمیت صنعت پتروشیمی در حوزه اقتصادی کشور، چالش ها و مسائل مهم آن در نشست تخصصی کارشناسان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که ما حصل آن را در پی می خوانید.
امنیت اقتصادی، شاخص ها، چالش ها
مقدمه: امنیت در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی یکی از مهم ترین شاخص ها و مولفه های توسعه یافتگی کشورهاست بطوریکه اگر امنیت اقتصادی نباشد، سرمایه گذار چه داخلی و چه خارجی اعتماد نمی کند که در تولید سرمایه گذاری کند. بنابراین فعالیت های سوداگرانه رونق خواهد یافت. لذا اقتضای سلامت اقتصادی این است که ویروس […]
فساد اقتصادی، آثار و راه کار مبارزه با آن
پدیده فساد اقتصادی (جرایمی نظیر اختلاس، ارتشا، جعل، تقلّب و تخلفات مالی و..) عارضه ای است که قدمتی به تاریخ دولت ها داشته و کم و بیش در کلیه جوامع و با درجه های گوناگونی وجود دارد و هزینه های تحمیلی چنین جرایمی بر جامعه و دولت، باعث شده تا همگان بر مقابله با پدیده فساد اقتصادی تأکید ورزند.. این پدیده، پیامدها و ابعاد مختلفی دارد که در عرصههای سیاست، فرهنگ، اقتصاد و نظام اداری و… بروز و ظهور خواهد داشت و به نوعی هر یک از حوزههای مذکور را دچار اختلال و بینظمی میکند. باید گفته شود که این پدیده پیچیده و چند بُعدی دارای علل و آثار چند گانه است و در اوضاع مختلف، گاهی به صورت معضل ساختاری درسیاست یا اقتصاد و گاهی به صورت مسأله ای فرهنگی و اخلاق فردی نمود می یابد و در هر صورت می تواند کشور را با خطر هایی مواجه سازد… در این یادداشت، زمینه های بروز فساد اقتصادی و راه های مقابله با آن مورد بررسی قرار می گیرد…
نگاهی به عملکرد بخش کشاورزی در کشور
در قانون اساسي جمهوري اسلامي در اصل دوم یکی از اهداف تأمين خودكفايي در علوم و فنون و صنعت و كشاورزي و امور نظامي مانند اينها و در بند 9 اصل 43 بر افزایش تولیدات کشاورزی، دامی و صنعتی تأکید کرده است. در این فصل عملکرد تولیدات بخش کشاورزی، دامی و شیلات و آبزیان بعد از انقلاب اسلامی طی سال های 1357-1392 به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد کشور تحلیل و بررسی میشود.
بحران اشتغال، چالش ها و راهکارها
کار و تلاش، ارزش محوری جامعه و مساله اشتغال و بهره وری کامل و مناسب از نیروی انسانی یکی از اهداف راهبردی توسعه ی کشورمیباشد.لذا رفع بیکاری به عنوان یک پدیده ی مخرب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، همواره ازدغدغه های اساسی برنامه ریزان کشور محسوب میگردد. امروزه در بسیاری از کشور های در حال توسعه، بیکاری یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و یکی از نامطلوب ترین پدیده های اجتماعی اقتصاد بشمار میرود و پیامد های مختلفی را در زمینه های گوناگون به دنبال دارد؛
اشتباهات عربستان
“نابینایی ریاض: پنج خطا در بازی” (سایت تحلیلی پروش اوریان در فرانسه 16 مه) عنوان گزارش تحلیلی گیوم برله، تحلیلگر فرانسوی است که در آن به بررسی سیاست های عربستان در منطقه میپردازد. نویسنده، گزارش خود را با این جمله آغاز نموده که اگر اشتباه از عربستان باشد، نباید تقصیر را بر گردن دیگری (ایران) انداخت. […]
مزایا و معایب پول دیجیتال
با توجه به روند رو به گسترش استفاده از پول های دیجیتالی، این یادداشت با ذکر خصوصیات آن به طرح مزایا و معایب این گونه پول ها پرداخته و برای نمونه توضیحاتی در خصوص عملکرد بیت کوین می دهد.
چالش های سیستم پولی و مالی کشور و راه کارهای پیشنهادی
مشکلات و معضلات موجود در سیستم پولی و مالی کشور دستمایه تشکیل دومین نشست اقتصادی سایت راهبرد ملی گردیده است . در این نشست صاحب نظران مدعو به طرح دیدگاه های خود در این خصوص پرداخته اند.
تحلیل وضعیت کلی عملکرد معادن در جمهوری اسلامی
کشور ایران با قرار گرفتن بر روی یکی از کمربندهای اصلی کوهزایی جهان، دارای 104 میلیار تن ذخیره احتمالی انواع مواد معدنی و تنوع بیش از 64 نوع ماده معدنی که شامل 6 درصد منابع مس، 3.5 درصد منابع سرب و روی، 10.5 درصد منابع زغال سنگ و 2 درصد منابع سنگ آهن است. عواملی […]
اقتصاد مقاومتی چالش ها و تکالیف مردم و مسئولان
اقتصاد، از ارکان تاثیرگذار در امنیت ملی هر کشوری است و در ابعاد داخلی و خارجی واجد کارکردهای متفاوت است. جمهوری اسلامی ایران در مسیر توسعه یافتگی و با اقتصاد متکی به نفت، در ابعاد مختلف به قدرتهای صنعتی وابستگی دارد و در این وضعیت بیشترین آسیب پذیری را خواهد داشت. از حوزه اقتصاد، دیگر […]
نظام اقتصادی کشور و نقش نهادهای نظامی – چالش ها و راه حل ها (قسمت دوم)
در قسمت اول این یادداشت خلاصه ایی از روند نقش نهادهای نظامی در نظام اقتصادی کشور در قبل و بعد از انقلاب اشاره گردید و نتیجه گیری شد حضور یا عدم حضور نهادهای نظامی در نظام اقتصادی کشور با توجه به وجود تحریم ها ، پروژه های نیمه تمام و مافیایی ثروت و قدرت ، اگر یک باره و به صورت منطقی و حساب شده صورت نگیرد، با توجه به ناتوانی بخش خصوصی برای جذب کامل پروژه های عمرانی و اقتصادی ، می تواند مشکلات قابل ملاحظه ای برای مردم و کشور ایجاد کند.
در ادامه با نگاهی کوتاه به نظرات موافق و مخالف ، پیشنهاداتی برای گذر از این چالش ارایه می گردد.
تحلیل کلی وضعیت صنعت و معدن در جمهوری اسلامی
در این یادداشت با استفاده از شاخصهای استخراج شده، عملکرد ایجابی بخشهای صنعت و معدن، کشاورزی، بهداشت، رفاه و تأمین اجتماعی، ارتباطات، مسکن و شهرسازی، حمل و نقل و انرژی را مورد ارزیابی قرار داده و در ادامه به همین ترتیب روند تغییرات شاخصهای مختلف در هر یک از بخشهای مذکور را بازگو نموده ایم.
نفوذ شرکت های چند ملیتی و پیامدهای آن
با توجه به اهمیت “نفوذ” بعنوان گفتمانی که در سالهای اخیر مورد تاکیدات ویژه مقام معظم رهبری و به ادبیات رایج درعرصه سیاسی تبدیل شده است. لذا در این نوشتار کوتاه اشاره ای موجز به موضوع نفوذ اقتصادی با هدف تبیین درست کلیدواژه استراتژیک خواهیم داشت.
شرایط تأثیر گذار بر اقتصاد کشور، بعد از انقلاب اسلامی
در این نوشتار، تلاش شده است شاخصهای مورد استفاده برای ارزیابی فعالیتهای مختلف استخراج و ارائه گردد.
نظام تصمیم گیری در گلوگاه های اقتصادی کشور: چالش ها، راهکارها- 2
دکتر امیر حسین طاهری عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در قسمت اول این مقاله به موانع موجود فراروی نظام تصمیم سازی اقتصادی کشور در زمینه نگرش ها، روش ها، ساختارها و رفتارها پرداخته بود و حال در قسمت دوم به راه حل هایی پیشنهادی در قالب الزامات نظام تصمیم گیری اقتصادی می پردازد.
اقتصاد پنهان؛ علت های شکل گیری
اقتصاد پنهان-1
اقتصاد پنهان چیست ؟ و در چه بخش هایی وجود دارد و علل شکل گیری آن کدام است؟ موضوع قسمت اول یادداشت پیش رو است.
مسئله ارز مسافرتی، تجربه اربعین و راه کارهای پیشنهادی
چگونگی انتقال ارز به مسافران در شرایط های بحرانی و مناسبتی دستمایه این یادداشت به قلم محقق گرامی سید محمد حسن میردامادی است.
راهکارهای عملیاتی در بخش بیمه های اتکایی مبتنی بر رویکرد اقتصاد مقاومتی
صنعت بیمه یکی از گلوگاههایی بود که تحریمکنندگان اقتصاد کشور مترصد فشار وارد آوردن از طریق آن به اقتصاد کشور بودند.
پیمان های پولی دو جانبه و اقتصاد مقاومتی؛ اهداف و کارکردها
ضرورت تنوع گرایی در تجارت خارجی، کشورها را بر آن داشته تا علاوه بر روشهای سنتی انتقال ارز و پوشش ریسک، ابزارهای جدیدی را نیز به موازات آن ایجاد کنند. “پیمان پولی دوجانبه” یکی از این روشهاست؛ بروز بحران مالی در سال 2007 در سطح جهان، باعث گرایش کشورهای مختلف به رویکرد جدیدی در ساختار تجارت بینالمللی شد. کشورهایی که قبلاً از پولهای رایج مانند دلار و یورو در مبادلات خود استفاده میکردند، روش جدیدی را برگزیدند که به «پیمان پولی دوجانبه» معروف شده است.
نفوذ اقتصادی و ابعاد آن – قسمت اول نفوذ از راه تصمیم سازی
نفوذ اقتصادی در تصمیمسازیها از چهار مسیر نهادهای مالی بینالمللی، مشاوران اقتصادی، شکل دهی افکار عمومی و مذاکرات با شرکتهای چند ملیتی قابل تحقق است. در این نوشتار کوتاه به برخی راههای نفوذ اقتصادی از مسیر تصمیمسازی اشاره می کنیم. نفوذ از راه تصمیم سازی یکی از راههای نفوذ اقتصادی دشمن در کشور دخالت […]
دیپلماسی اقتصادی در عصر ترامپ
دیپلماسی اقتصادی، هم راستا با تحولات ناشی از جهانی شدن و با نگاهی برونگرا و در تقابل با اقتصاد جهانی، در پی توسعه ارتقای قدرت اقتصادی خواهد بود. تلاش های دستگاه سیاست خارجی کشورمان پس از “برجام “در جهت برقراری روابط با کشورهای توسعه یافته و نقش آفرینی در نظام بین الملل _ با توجه […]
چرایی ضرورت توسعه دیپلماسی اقتصاد منطقه ایی
دیپلماسی اقتصاد منطقه ای؛فرصت ها، چالش ها، راه کارها
توسعه و تقویت روابط راهبردی با همسایگان در حوزههای تجاری و اقتصادی موضوع این یادداشت است.
اقتصاد پنهان؛ پیامدها و راهکارها
اقتصاد پنهان-2
آثار و پیامدهای اقتصاد پنهان کدام است ؟ چه پیشنهادات و راه کارهایی برای مقابله با این اینگونه اقتصاد مطرح است؟ یادداشت پیش رو پاسخ می دهد.
مدیریت جهادی تجربه دیروز، نیاز امروز (درحوزه اقتصاد مقاومتی)
اقتصاد مقاومتی بدون ساز و کارهای ویژه به مقصد نخواهد رسید. یکی از مهمترین ارکان اقتصاد مقاومتی، داشتن مدیریت جهادی با رویکرد فرهنگ خود باوری در آحاد مردم است. این مقاله به توضیح دلایل چرایی بهره گیری از مدیریت جهادی با تقویت فرهنگ خودباوری در جهت رسیدن اقتصاد مقاومتی می پردازد و برای این منظور راه کارهایی را ارایه می دهد.
معاملات بین المللی تهاتری راه حلی برای برون رفت از تحریم اقتصادی
تجارت تهاتری، راهکار مقابله با تحریم های ظالمانه
معاملات تهاتری بین المللی راه حلی برای دور زدن تحریم های ظالمانه آمریکاست. این یادداشت به چگونگی این موضوع می پردازد.
اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت
اساساً اهمیت صنعت نفت در میان صنایع کشور و نقش برجسته آن در اقتصاد، لزوم توجه این صنعت به تحقق اقتصاد مقاومتی را پررنگتر میکند. بطوری که در سیاست های کلی 24 گانه اقتصاد مقاومتی که ازسوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است چندین مورد بطور مستقیم و غیرمستقیم به این صنعت اشاره دارد. صنعت وسیع نفت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی حول محور اهدافی نظیر حرکت از خام فروشی به سمت صادرات فراوردههای نفتی، ایمنسازی صنعت، بهینهسازی مصرف انرژی است که تمامی این اهداف راهبردی مطابق با سند چشمانداز 20 ساله و سایر اسناد توسعهای کشور است. صنعت نفت در اقتصاد كشور از سه جهت اهميت دارد که در این یادداشت به آن اشاره شده است…
عوامل عدم اجرای سیاست یکسان سازی نرخ ارز در دولت یازدهم
یکی از آسیب هایی که چند نرخی بودن نرخ ارز به اقتصاد ایران وارد می کند ایجاد فساد و رانت است که در سال های گذشته گزارش های متعددی در این زمینه از سوی نهادهای نظارتی مطرح شده است. همچنین رهایی از ارز چند نرخی و تثبیت نرخ ارز منجر به آسانتر شدن و پائین آمدن ریسک در برنامهریزی آینده برای سرمایهگذاری است و دیگر اینکه ثبات نسبی را در سرمایهگذاری بهوجود میآورد. اما سوال اصلی که اکنون با گذشت بیش از سه سال با آن مواجه هستیم این است که با وجود اهتمام دولت به تک نرخی کردن ارز چرا در مقام عمل با مشکل روبرو بوده و نتوانسته آن را اجرایی نماید. پاسخ به این سئوال و برخی سئوالات دیگر را در این یادداشت ملاحظه خواهید کرد.
اقتصاد ایران در سال 1400
اقتصاد ایران در ۱۴۰۰: احتمالات، واقعیت ها
در این یادداشت نویسنده برای اصلاح امور اقتصادی کشورمان در سال 1400 با برشمردن احتمالات، مفروضات، پیشنهاداتی مبتنی بر واقعیت ها ارائه می دهد.
این گزارش، از بخش سوم پژوهش جامع مؤسسه مطالعات انرژی سبحان اقتباس شده است که تحت عنوان «بازخوانی پرونده ایجابی عملکرد انقلاب اسلامی ایران، فاز اول: عملکرد اقتصادی» در تابسَتان سال 95 تهیه گردیده و ما آن را عیناً در این سایت باز نشر داده ایم.