اقتصادی ،سیاسی و روابط بین الملل
مدیریت جهادی تجربه دیروز، نیاز امروز (درحوزه اقتصاد مقاومتی)
اقتصاد مقاومتی بدون ساز و کارهای ویژه به مقصد نخواهد رسید. یکی از مهمترین ارکان اقتصاد مقاومتی، داشتن مدیریت جهادی با رویکرد فرهنگ خود باوری در آحاد مردم است. این مقاله به توضیح دلایل چرایی بهره گیری از مدیریت جهادی با تقویت فرهنگ خودباوری در جهت رسیدن اقتصاد مقاومتی می پردازد و برای این منظور راه کارهایی را ارایه می دهد.
29 می 2017 10:39
معمار و رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) انقلاب اسلامی را بر اساس اندیشه های الهی بنیان گذاشته است اما با مرور زمان و گذشت ایام و سیر انقلاب اسلامی این واقعیت روز به روز بیشتر از گذشته عیان شد که اقتصاد هرچند به عنوان زیر بنای انقلاب نبوده و نیست، اما به عنوان کلیدی‌ترین ابزار تداوم و حیات انقلاب اسلامی مطرح خواهد بود.
به بیانی دیگر می توان به صراحت عنوان نمود که ملت ایران در سی هشت سال پیش برای مسکن و معیشت و رفاه دنیوی انقلاب نکردند. اما باید اذعان کرد بدون توجه به این نیازها نیز نمی توان به اهداف وآرمان های بلند انقلاب اسلامی رسید. از این رو اقتصاد به عنوان مسأله مهم و اصلی مردم چند سال اخیر به نحوی با نام گذاری سال و تأکید مقام معظم رهبری در اولویت برنامه های کشور قرار دارد و سال 1396 نیزسال اقتصاد مقاومتی تولید واشتغال نام گرفته است.
نقشه راهی که مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) نشان داده اند تا انقلاب اسلامی در رسیدن به اقتصادی شکوفا، مترقی و بدون وابستگی به قدرت های استکباری گام بردارد و از گذرگاه سخت تحریم های ظالمانه عبور کند، به اذعان همه کارشناسان اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است. اقتصادی که با تکیه بر توانمندی های داخلی و ظرفیت های درونی کشور، با رویکردی دانش محور و تعامل صحیح با دنیای خارج بنیان گذاشته شده است.
سوال این است که اکنون چگونه می توان به این اهداف و شعار سال دست یافت و بر نقشه راه آن اطمینان نمود؟ راه چاره در تغییر نگاه مردم و مسئولان و باور به توانمندی های خود و اتکا به منابع و ظرفیت داخلی است و این مهم به دست نخواهد آمد مگر توجه و حمایت جدی ازتولید داخلی،کیفیت بخشی و قابل رقابت کردن آن با مشابه خارجی ،کنترل واردات، نظارت دقیق و رفع موانع صادرات ، مهار قاچاق کالا و…. لذا نقش مدیریت به عنوان یک اصل در کنار اقتصاد خود را نشان داده است .
لذا با توجه به میزان بازده و اثر دهی ساختارها و نهادهای اقتصادی در ایجاد مشکلات جبران ناپذیر در حوزه اقتصاد کشور نگاه استراتژیک و راهبردی به مقوله مدیریت در نهادهای اقتصادی ضروری می نماید و از این منظر می توان اهمیت مدیریت جهادی را در این حوزه استراتژیک تبیین نمود . بدیهی است برای حصول به این هدف مهم نگاه ویژه به مقوله فرهنگ و نظام اثر گذاری آن بر حوزه اقتصاد نیز مهم می نماید. از همین رو است که سال هاست اقتصاد جهانی توسط امپریالیسم رسانه‌ایی از طریق تغییر در نگاه فرهنگی مردمان کشورهای وارد کننده کالا به ترغیب و تشویق آنان به مصرف گرایی و استفاده از محصولات و اجناس غیر بومی شرکت های چند ملیتی توانسته است بر تمامی شئون مردمان این کره خاکی چنگ بیاندازد و در نتیجه تولیدات ناخالص ملی کشورها به سمت سود دهی هر چه بیشتر برای شرکت های چند ملیتی کشیده شد.
بنابراین برای اینکه بتوان به اهداف و اولویت های اقتصادی دست یابیم؛ باید آن را در امتداد فرهنگ بدانیم از این رو است که اهمیت و جایگاه و نقش فرهنگ در اقتصاد برجسته می گردد. در همین راستا اقتصاد مقاومتی باید با مهمترین رکن فرهنگی یک ملت که همان به باور رساندن واژه “می توانیم” است قرین و تلفیق گردد و این واژه در اعتقاد و ذهن نسل چهارم انقلاب برجسته و ماندگار گردد و این مهم مستلزم داشتن عزمی بزرگ ، اراده ملی و مدیریت جهادی است .
اراده ملی و مدیریت جهادی بود که توانست کشور را در برابر تهاجم استکبار جهانی و جنگ تمام عیار هشت ساله حفظ نماید و دفاع مقدس مردم ایران را ماندگارکند ، و طرح و به کار گیری واژه مدیریت جهادی و الزامات آن بیانگر این واقعیت مهم است که امروز هم نوعی دیگری جنگ (درابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ) بر انقلاب، کشور و مردم تحمیل شده است که بایستی با ساز وکار اداره دفاع مقدس و مدیریت جهادی به مقابله و برخورد با آن پرداخت.
ولی مدیریت جهادی امروز را چگونه می توان دید و آن را تشریح نمود؟ آیا مدیریت جهادی را باید در بالا بردن هزینه‌ها و سخت نمودن سطح اصطکاک و رویارویی باجنگ نرم دشمن تفسیر نمود یا اینکه آن را به معنای بهره‌گیری از عقل، تدبیر و دانش و به همراه پایداری بر اصول انقلاب در صحنه مقابله باتهاجم اقتصادی و فرهنگی دشمنان بدانیم.
برخی از اقدامات راهبردی در حوزه اقتصاد که می تواند ما را در شرایط کنونی به بخشی از مدیریت جهادی رهنمون سازد در محورهای ارایه می گردد:
- نگاه کارشناسانه به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم
- توجه به تولیدات داخلی و صادرات کالا
- شناسایی نیازهای ضروری و اساسی مردم در حوزه اقتصاد
- سوق دادن هدفمندی یارانه ها به سمت بهداشت ، حمل و نقل و خدمات عمومی و ضروری مردم
- نگاه واقعگرایانه به اقتصاد جهانی و چگونگی نحوه تعامل با دنیای خارج و روابط کشورها
- شناسایی صحیح توانمندی‌های موجود در کشور
- سرعت عمل لازم در حل و فصل موضوعات و مشکلات (ایجاد ستادهای واکنش سریع در حوزه اقتصاد)
- پرهیز از هرگونه شتاب زدگی و سطحی نگری در تصمیمات کلان اقتصادی
- بهره‌گیری مناسب و به موقع از ظرفیت ها و امکانات و پتانسیل های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در داخل کشور
- بهره‌گیری صحیح و مناسب از منابع در داخل کشور (حامل های انرژی و…)
- متناسب کردن قیمت ها با درآمد مردم (هدفمند شدن یارانه ها در جهت ایجاد توازن در قیمت ها و درآمدها در خصوص کالاهای اساسی)
- بالا بردن هزینه های کالاهای تجملاتی وارداتی (خودروهای لوکس و..)
- توزیع عادلانه بر حسب نیاز در سطح کشور به منظور افزایش انگیزه در جهت حمایت از سیاست های اقتصاد مقاومتی
- توزیع کالا در سطح کشور متناسب با نیازهای منطقه ایی به منظور حمایت از تولید کالاهای بومی با هدف ایجاد اشتغال
- ایجاد فرصت های برابر برای تمامی بنگاه های اقتصادی و سرمایه گذاران داخلی
- بالا بردن ساعات بهره‌وری کار در سطح کشور از طریق ایجاد تناسب کار با توانمندی افراد و نیاز های موجود ( ادارات و کارخانجات و ..)
- کاهش تعطیلات رسمی
- بالا بردن سرعت گردش سرمایه و منابع اساسی در کشور و تسهیل در توزیع تسهیلات
- بالا بردن اشراف کامل دستگاه های نظارتی و کنترلی
- ایجاد فضای کامل امنیت سرمایه برای سرمایه گذاران در اقتصاد داخلی
- ایجاد سیستم های جدید با حفظ پتانسیل و آمادگی قبلی در جهت حل معضلات و مشکلات پیش بینی نشده در موضوعات اقتصادی
- الا بردن نقش بنگاه های خرد اقتصادی در داخل کشور در جهت افزایش تولید و اشتغال
- تصویب و تسهیل قوانین برای کارآفرینی و اشتغال در حمایت از تولیدات داخلی
- گاه ملی در تصویب و اجرای قوانین سخت گیرانه در خصوص قاچاق کالا
- ظارت و کنترل بر بازارچه های مرزی با هدف ایجاد مشاغل هدفمند
- توسعه صنعت بیمه فراگیر با هدف :
- حمایت از قشر آسیب پذیر
- توسعه صنعت بیمه فراگیر
- حفاظت از سرمایه های ملی در منابع انسانی
- حراست از تاسیسات و اماکن آسیب زا و تهدید پذیر
- ایجاد اطمینان و اعتماد در بخش تولید صنعتی و کشاورزی
- افزایش چتر حمایتی بر بنگاه های خرد اقتصادی در برابر ناملایمات اقتصاد جهانی (بیمه، وام کم بهره و…)
- بکارگیری توامان توانمندی های نسل جوان و تجارب مدیران باسابقه در امر اقتصاد مقاومتی
- سوق دادن فعالیت های فرهنگی به منظور حمایت از تولیدات داخلی و اشتغال
- بهره گیری از ابزار فرهنگی و رسانه ای کشور در ترویج مصرف محصولات و تولیدات داخلی
- ارایه بسته های تشویقی به منظور ترویج اندیشه صحیح مصرف
- نگاه ویژه به مناطق محروم و کم برخوردار به منظور ایجاد و برقراری عدالت اجتماعی و بالا بردن انگیزه های حمایتی مردم
مجید بهمنی
96/3/8
پیش نیاز رشد و توسعه اقتصاد یک کشور حتی به شیوه اقتصاد مقاومتی مقابله با فساد و انحصار و به طور واضح و مشخص دولتی بودن همه چیز و دیوانسالاری دولت‌ها مهمترین عامل فساد و توسعه نیافتگی است. همین دیوانسالاری موجب فساد می‌شود و فساد در نهایت مهمترین مانع توسعه یافتگی است بنابراین در بستری که فساد حرف اول را می زند اقتصاد مقاومتی هم ره بجایی نخواهد برد البته نگارنده محترم در بند 19_اقدامات راهبردی به «بالا بردن اشراف کامل دستگاه های نظارتی و کنترلی» اشاره داشته اند لاکن به دلیل اهمیت موضع شایسته است در مورد فساد ادارات دولتی با شیوه های راهبردی تری پرداخته شود بدیهی است که اقدامات کنترلی برای مقابل با فساد کارایی چندانی ندارد و فساد معمولا” در کشورهای نمود بیشتری دارد که آزادی اقتصادی و سیاسی در آن کم است یعنی هرچه آزادی اقتصاد و آزادی سیاسی در کشوری بیشتر باشد فساد در آن کشور کمتر خواهد بود بطوریکه نمونه های آنرا می توان در کشورهای با اقتصاد آزاد که آزادی سیاسی هم دارند مشاهده کرد و برعکس آن فساد فراگیر را در کشور های که اقتصاد دولتی دارند و فاقد آزادی های سیاسی هستند هم مشاهده کرد.