راهبرد ملی -|- nationalstrategyچشم انداز توافق هسته ای - راهبرد ملی -|- nationalstrategy

فیلیپ گوردون* عضو ارشد روابط خارجی امریکا در 14 آوریل 2016 با دستمایه قرار دادن اظهارات سفیر امارات متحده عربی در امریکا که در روزنامه وال استریت ژورنال منتشر شده و گفته با گذشت یکسال از توافق هسته ای ایران، هنوز تغییری در رفتارش بوجود نیامده گفته است:

چکیده آن را با هم می خوانیم:
 ایران با دسترسی به بیش از 50 میلیارد دلار پولی که قبلاً بلوکه شده بود و قابلیت فروش نفت بر بازارهای بین المللی در موقعیت بهتری برای گسترش نفوذ بی ثبات کننده اش در سراسر منطقه است.
 طرفداران توافق در دولت اوباما (مانند خودم) بر این باور نبودند که اجرای توافق منجر به تغییرات فوری در ایران می شود.
 باید گفت که آن تغییرات به تدریج بوده و فقط در دراز مدت انجام می شود. البته ما با اعمال محدودیت های اصلی و زیرساختی توافق هسته ای که برای مدت 10- 15 یا 20 سال طراحی شده است، تا حدی این امکان را که تا آن زمان محدودیت ها برطرف شود و ما با ایران متفاوتی تعامل کنیم به رسمیت شناختیم.
 معقول ترین رویکرد، یک سیاست قاطع اما صبورانه برای اجرای دقیق توافق هسته ای و همزمان مقابله با جاه طلبی های منطقه ای هژمونی ایران و بررسی امکان ایجاد روابط بهتر یا یک دولت متفاوت در تهران است.
 منتقدان توافق هسته ای اشاره می کنند که بازه زمانی 15 ساله بعنوان یک دوره زمانی که ضروری ترین محدودیتها بر برنامه هسته ای ایران اعمال می شود زمان طولانی نیست که البته قطعاً هم درست است. این در حالی است که گذشته کشورهای دیگر زمان مناسب و کافی برای ایجاد تغییرات قابل توجه است.
 کارشناسان بر این باورند که بیش از 2 تا 3 سال لازم است تا ایران برنامه هسته ای خود را بعد از یک حمله نظامی بالقوه بازسازی کند.
 ما نمی دانیم ایران در اکتبر سال 2030 چگونه خواهد شد. یعنی 15 سال بعد از روزی که توافق هسته ای بطور رسمی اجرا می شود. اما ما می توانیم قطعاً مطمئن باشیم که رهبر عالی کنونی چندان بر سر قدرت نخواهد ماند و یک نسل جدید از ایرانی ها مسئولیت را به عهده خواهند گرفت. به نظر می رسد این امکان وجود دارد که این رهبری جدید “مسیر متفاوتی” را که رئیس جمهور اوباما از آن استفاده می کند انتخاب خواهد کرد.
 اگر توافق هسته ای در سال اول یا دوم که امکان آن وجود دارد از بین برود، ما می توانیم برای همیشه به تحریم ها و حملات نظامی بالقوه خود ادامه دهیم و اگر این توافق برای 15 سال باقی بماند در حالی که ایران همچنان بر حمایت خود از تروریسم ادامه دهد، در کار همسایگان دخالت کند، مردمش را سرکوب کند، به دنبال هژمونی منطقه ای باشد و در اطمینان دهی به جهان در خصوص مقاصد صلح آمیز خود شکست بخورد، آن وقت رئیس جمهور امریکا هر کسی که باشد باید تمام گزینه ها را از جمله استفاده از زور در نظر بگیرد. شاید این ناخوشایند باشد اما توافق هسته ای با مهار ایران از دستیابی به سلاح هسته ای در یک دوره 15 ساله، همه این گزینه را حفظ می کند و فرصت اجتناب از نیاز به انتخاب آنها را فراهم می سازد. در این میان ما می توانیم از دهه پیش رو برای کشف چشم اندازهایی برای یک ایران متفاوت استفاده کنیم و به بهبود روابط دوجانبه که به ما امکان جلوگیری از رویارویی همیشگی، پر هزینه و بی ثبات کننده را می دهد، بپردازیم.
منبع: آمریکن اینترست 15/02/1395

*گوردون در فاصله سالهای 2012- 2015 دستیار ویژه رئیس جمهور امریکا و متولی هماهنگ کننده کاخ سفید در خاور میانه، شمال امریکا و خلیج فارس بوده است.