اختلافات ، از نگاه برکت و نعمت
با اعلام درخواست سایت راهبرد ملی از خوانندگان محترم مبنی اینکه چه راهبردها و راه کارهایی برای کاهش اختلافات سیاسی و افزایش انسجام و وحدت ملی پیشنهاد می کنید؟ این یادداشت از اقای سید محمد حسن میرداماد پژوهشگر واصل گردید که عینا منتشر می گردد.
25 آگوست 2018 11:05
یکی از نگرانیهای همه اشخاص حقیقی و حقوقی در جوامع کوچک و بزرگ ، نقش اختلافات در ایجاد بحران است
حتی در میان یک خانواده این مسئله می تواند مورد توجه قرار گیرد که آیا اختلافات ، خوب است یا بد ؟ و می تواند به نتایج زیبا یا ناگوار منتهی شود
هرگز نمی توان برای اختلافات ، نسخه واحدی نوشت ، و پیشگوئی نیز نمی توان کرد که این اختلاف ، حتما در نتیجه ، به خیر و صلاح است یا به ضرر تمام خواهد شد ؟
چه بسا اختلافات کوچکی که منجر به درگری و بحران های عظیم شده است
اگر اختلافات موجب بحران شود ، و یا به فروپاشی یک جمع منتهی گردد ، قطعا مضر است
در این مقال ، صرفا به جنبه زیبای اختلافات ، در جامعه دمکراتیک ایران توجه می شود ، و نقش راهبردی وجود اختلافات ، در رشد ارزش های جامعه ، و حرکت رو به پیشرفت آن ، مورد توجه قرار گرفته است
چند دهه قبل ، بسیاری از مردم ، با دارا بودن تفکرات متقابل ، با یکدیگر به خشونت تقابل می کردند ، اما امروزه ، ضریب تحمل ، بسیار بالا رفته ، که نمودی از ارزش اختلافات عاقلانه و خردمندانه ، در مسیر رشد و بالندگی است
اختلافات بسیاری در بین صاحب نظران با یکدیگر ، مسئولان ، پژوهشگران رشته های مختلف ، و جوامع گوناگون کشورهای مختلف آزاد ، وجود دارد
در ایران نیز همین گونه است و این اختلافات ، به راحتی در رسانه ها مطرح می شود و توسط افراد مختلف نقد و بررسی می شود ؛ این یک ارزش افزوده ، در ایران است که باید آن را زنده نگه داشت . هرچند در برخی مواقع ، اشخاص دارای برخود دوگانه هستند ، اگر خودشان انتقاد کنند بسیار خوب است ، اما اگر از آنان یا گروهشان انتقاد شود ، بر می آشوبند ( این استاندارد دوگانه در دیگر جوامع نیز دیده می شود و طبیعی است )
نگاهی به لیستی از اختلافات در ایران ، در زمینه سیاست داخلی ، سیاست خارجی ، اقتصاد ، امور اجتماعی ، امور فرهنگی و … نشان می دهد که تقریبا ، هیچ موضوعی وجود ندارد که همگان بر آن اجماع داشته باشند و یک سان بیندیشند
نمونه هائی از این اختلافات در زمینه های گوناگون را ببینید :
ساخت سد ؟ خوب است و موجب افزایش بهره وری از آب می گردد ؛ یا موجب تغییرات زیست محیطی می شود و خود موجب خشکسالی است
حمایت از خودرو داخلی ؟
حضور ایران در جمع مدافعان حرم ؟
شعار علیه نظام سلطه و دشمنان انقلاب اسلامی ؟
برجام ؟
حضور زنان در ورزشگاه ها ؟
یارانه نقدی ؟
دخالت دولت در بازار ارز ؟
توزیع ارز مسافری ؟
خودکفایی کشاورزی ؟
واردات کالاهای لوکس ؟
کمک به شرکت های کوچک و متوسط ؟
مسکن مهر ؟
هسته ای ایران ؟
فضائی ایران ؟
موشکی ایران ؟
کنترل قیمت ارز ؟
افزایش دانشجویان کشور ؟
رشته های غیر کاربردی دانشگاهی ، باشد یا خیر ؟
حضور گسترده دختران و زنان در مراکز علمی عالی ؟ مفید است یا محدود شود ؟
اینترنت آزاد یا بسته ؟ محدوده آزادی یا بسته بودن آن ؟
دخالت بنیاد های مختلف در اقتصاد ؟ خوب یا مضر ؟
اصل برگزاری انتخابات ؟! داشته باشیم یا محدود کنیم ؟
مناظرات انتخاباتی ؟ مفید است یا مضر ؟
آیا تلاش بر گسترش حضور مردم داشته باشیم ؟
میتینگ ها و کارناوال های انتخاباتی خیابانی ؟ باشد یا خیر ؟
و …
در هیچ یک از موارد پیش گفته ، و مسائل مشابه آن ، نظریه واحدی در میان همه مسئولان و همه مردم وجود ندارد ، و هریک از دید خود ، موافق یا مخالفند و استدلال دارند
جدای از آن که ما موافی یا مخالف کدام یک از نظرات باشیم ، بر این باوریم که اصل وجود این اختلافات ، نه تنها مضر نیست ، بلکه به رشد عقلانیت در کشور ، کمک شایانی کرده است
وجود و بروز اینگونه اختلافات ، هزاران بار برتر از آن است که فقط یک اندیشه ، تک تازی نماید و کشور به دیکتاتوری کشیده شود
امروزه به برکت رسانه های اجتماعی موجود و اینترنت ، این اختلافات ، در میان جامعه می آید و موجب بالندگی آن می شود
شاید شما با این دیدگاه موافق نباشید ، اما در اینترنت ، سخت ترین شبهات دینی ، در سطح جامعه مطرح شده ، و نه تنها موجب تلاشی دین نگردیده ، بلکه موجب افزایش ضریب ایمنی مومنان می شود
امروزه مومنان ، دیگر در یک محیط پاستوریزه زندگی نمی کنند ؛ چنان اشخاص پاستوریزه ای ، با کمترین ویروسی می میرند.
مومنان امروز ، صبح و ظهر و شام ، سوالات و انتقادات شدیدی را علیه دیانت خویش می بینند و می خوانند و با آن مبارزه کلامی و توضیحی می کنند ، و همانند بدن مبارز با انواع ویروس ها ، مقاوم و سالم می شوند ، بحدی که دیگر ، سخت ترین ویروس ها ، قدرت شکست آنان را ندارد
به عنوان یک نمونه ، بدلیل آزادی اندیشه در کشور ، رفتن به حج در وضعیت اقتصادی فعلی ، مورد تهاجم سنگین تبلیغاتی مخالفان قرار گرفت ، اما از سوی دیگر ، مدافعان با آوردن آمار چندین میلیون مسافرت خارجیِ عمدتا تفریحیِ ایرانیان به خارج از کشور ، پاسخ آن را دادند و امروزه ، اشخاصی که به حج مشرف می شوند ، در برابر این گونه شبهات ، واکسینه شده اند
به دلیل همین آزادی اندیشه است، که پلیس و نیروهای امنیتی ایران، در مسیر حفظ امنیت، توانسته اند، شدیدترین اختلافات و مشکلات اجتماعی و اقتصادی را، با کمترین تلفات، به پایان رسانده، و با تدبیر و درایت حل نمایند ، و این همه ، نشانه رشد و بلوغ نیروهای حافظ امنیت است
لذا به عنوان یک راهبرد امنیت ملی در کشور آزاد ایران ، لازم است بر وجود اختلاف در جامعه به دید یک نعمت بزرگ نگریسته شود ، ( ما اختلاف ایجاد نکنیم !! اختلافات موجود را به چشم واقع گرایانه ببینیم )
صد البته ، به معنای آن نیست که در برابر ویروس ها مبارزه نشود یا واکسن نباشد
برخی ویروس ها باید ریشه کن شود و تعدادی نیز باید مهار شود زیرا ممکن است موجب نابودی وحدت ملی گردد
بزرگترین واکسن ، آموزش به مسئولان و روسای جریانات سیاسی و اجتماعی است که ضریب تحمل خویش را بالا ببرند ؛ و اختلافات را به بحران مبدل نکنند
معمولا ، مردم بحران ساز نیستند ، این برخی اشخاصند که با کم تدبیری ، یک مسئله اختلافی را به بحران تبدیل می کنند .
اختلافات صرفا در جوامعی می‌تواند عامل رشد و نعمت باشد که:
۱. هیچ‌کس خود را حق مطلق و بنابراین، دیگران را باطل مطلق نپندارد؛
۲. اختلاف‌نظر را به‌رسمیت بشناسند؛
۳. سازوکارهای مسالمت‌آمیز و نهادی برای رفع اختلاف یا مصالحه پیش‌بینی شده و فعال باشد.