">

سیاسی و روابط بین الملل

روایتی از 16 آذر 1332

16 آذر هر سال روز دانشجو نامیده می شود . این یادداشت روایتی کوتاه از چرایی نام گذاری این روز را یاددآوری می کند.

23 دسامبر 2017 13:21

هیچ تاریخی به یک نواختی شناخته نمی شود بلکه هر تاریخی به مقتصیات فراز و نشیب هایش تلخ و شیرین است و قله های رفیعش جاذبه برانگیز ،جهت دار و هدفمند و حرکت دهنده خواهد بود که جامعه را به سوی اهداف عالی خود رهنمون می نماید.

16 آذر یکی از رفیع ترین و با شکوه ترین فرازهای تاریخ معاصر ایران اسلامی است . واقعه ای که به عنوان نماد حرکت دانشجویی و دانشگاهی در وادی آزادگی و آزادیخواهی نور افشانی می کند ، به مبارزه با امپریالیسم جهت می دهد . شرف ، غیرت ، همت و عزت ملتی را به همراه دارد ، بهترین “واحد های دشمن شناسی” را در خود جا داده است . پویا و بالنده در حرکت است ، غبار ظلم و ستم ، تجاوز و چپاول ، استبداد و استثمار در طول حاکمیت طاغوت نتوانسته بر پاک و زلال بودنش اثری داشته باشد . و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم علی رغم تلاش های صورت گرفته از ناحیه جریانات معلوم الحال و معاندین و منافقین که قصد داشتند با ایجاد جریان های انحرافی این واقعه مهم را تحریف نمایند و با ترویج وگسترش ایدئولوژی های مختلف چپ و راست از مارکسیسم تا لبیرالیسم و امروزه روشنفکری از جنس سکولاریسم و… با نگاه ابزاری آن را در اختیار بگیرند . لکن به جهت وجود آرمانگرایی و ارزشمداری بر خواسته از دین محوری در اصالت و شیرازه آن هیچ خدشه ای بر آن وارده نشده است .

این واقعه فتح شده به توسط فرزندان غیور و مجاهد این ملت در مقطعی از تاریخ به وقوع می پیوندد که زمان زیادی از جنگ جهانی دوم نمی گذرد ، امپریالیسم با تمام قدرت ، در جهان خفقان را حاکم و محرومیت را گسترش و جهل و نا آگاهی جهان سوم را در دستور کار خود قرار می دهد ، و هر صدای مخالف و آزاده خواهی را در نطفه خفه می نماید .؛ و تخم جرثومه فساد و تجاوز صهیونیست ها تازه در منطقه پاشیده می شود . و فرزند ناخلفی بنام اسرائیل در قلب جهان اسلام شکل می گیرد. با سرکوب و تجاوز و قتل عام مردم فلسطین وحشت شکننده ای بر منطقه حاکم می گردد . و در داخل کشور علاوه بر فقر و محرومیت و ناآگاهی که چونان غبار تاریکی چتر خود را بر کشورگسترانیده بود فریاد استخون های خرد شده مبارزین و مجاهدین و دولت مشروطیت بر اثر کودتای 28 مرداد1332به گوش می رسد. و محمد رضا شاه ملعون که با پشتیبانی استکبار غرب در همراهی تمام هم پیمانشان مجددا با یک کودتای سنگین به قدرت رسیده بود با اقتدارتمام سرکوب همه مخالفین و مبارزین و هر صدای بر آمده از حلقوم مردم را در دستور کار خود قرار می دهد . ساواک جهنمی در همکاری و همراهی و هدایت سیا و موساد به عنوان یک تشکیلات تازه تاسیس و جوان وارد کار و زار گردیده بود و در یک کلام یاس و ناامیدی تمام پیکره ایران اسلامی را در بر گرفته بود ؛ لذا امروز بر هر فرد ایرانی و بخصوص حوزه های اندیشه و تفکر و تعقل در عرصه های ملی و سیاسی از جمله در قاموس انقلاب بزرگ اسلامی واجب است هر از چندی بازخوانی این واقعه مهم در دستور کار قرار گیرد تا همچنان ملت ایران اسلامی و حتی تمام آزادیخواهان از برکات آن برخودارگردند. به همین خاطر و بر همین رسالت بر آن شدیم یکبار دیگر بازخوانی این مهم را  در پیش گیریم.

شرح واقعه 16 آذر1332

بعد از کودتای 28 مرداد، رژیم منحوس پهلوی که به سرکردگی محمد رضا شاه این بار به عنوان مهره کاملا آشکار آمریکا و سرسپرده تمام عیار به صهیونیسم به عنوان یک طاغوت تازه نفس توانسته بود به قدرت بر گردد. لذا در صدد بر آمده بود این بار پایه های حکومت خود را به هر نحوی به کمک اربابان خود تثبت و محکم نماید. در همین راستا علاوه بر اینکه با ایجاد و تسلط و اشرافیت امنیتی خود وآنهم با چاشنی خشنونت تمام در صدد آن بر آمده بود از طرفی سرمایه گذاران و متولیان اصلی کودتا به طور مستقیم وارد عمل گردیده بودند به همین جهت در تاریخ 24 آبان ماه اعلام می شود نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا از طرف آیزنهاور به ایران می آید . و به نقل از نطق آیزنهاور در کنگره آمریکا بعد از کودتای مرداد ,, نیکسون به ایران می رود تا نتایج امید بخشی را که در ایران نصیب قوای طرفدار تثبیت اوضاع و آزادی شده است را ببیند.،، در مقابل دانشجویان مبارز دانشگاه نیز تصمیم گرفتند که در فضای حکومت نظامی بعد از کودتای سیاه، هنگام ورود نیکسون، نفرت و انزجار خود را به دستگاه کودتا نشان دهند. دو روز قبل از آن واقعه تلخ (14 آذر) زاهدی تجدید رابطه با انگلستان را رسما اعلام می کند از همان روز 14 آذر تظاهراتی در گوشه و کنار به وقوع می پیوندد که در نتیجه در بازار و دانشگاه عده‏ای دستگیر می شوند . این وضع در روز 15 آذر هم ادامه پیدا می کند. و بیشتر اعتراض ها از دانشکدهای پزشکی ، داروسازی ، حقوق و علوم آغاز می گردد. صبح شانزده آذر، هنگام ورود به دانشگاه، دانشجویان متوجه تجهیزات فوق العاده سربازان و اوضاع غیر عادی اطراف دانشگاه می شوند وقوع حادثه‏ای را پیش بینی می‏کنند فضا بشدت آبستن حوادث و درگیری می گردد. بعد از گذشت مدتی برای جلوگیری از تنش و درگیری چندین دانشکده تعطیل اعلام می شود و در ادامه سراسر دانشگاه به دستور رئیس دانشگاه تعطیل می گردد. نیروهای نظامی رژیم نیز بشدت رفت و آمد دانشجویان را کنترل می نمودند و در این بین عده ای را دستگیر کردند و اما با حضور نظامیان در کلاس یکی از اساتید دانشکده فنی (مهندس شمس استاد نقشه کشی) زمینه اعتراض در کلاس درس ایجاد می گردد. آنان قصد داشتند دو دانشجو را که ظاهرا به حضور نظامیان در دانشگاه اعتراض داشتند دستگیر نمایند. دستگیری دو دانشجو، کلاس را به هم زده، دانشجویی دیگر بر روی نیمکت کلاس فریاد می زند: “آقا ما چقدر بی عرضه هستیم. چقدر بدبخت هستیم. این کلاس نیست، این درس نیست. یک عده ای بدون اینکه از استاد و از کادر دانشگاه اجازه بگیرند وارد کلاس می‌شوند، تف به این کلاس و تف به این مملکت!” و هیاهو در می‌گیرد. دانشکده فنی به هم می‌ریزد و در محاصره کامل نظامیان قرار می‌گیرد و به یکباره فرمان آتش صادر می شود  اکثر دانشجویان به ناچار پا به فرار می گذاردند تا از درهای جنوبی و غربی دانشکده خارج شوند در این میان بغض یکی از دانشجویان ترکیده و او که مرگ را به چشم می دید و خود را کشته می دانست دیگر نتوانست این همه فشار درونی را تحمل کند وآتش از سینه پر سوز وگدازش به شکل شعاری کوتاه بیرون می ریزد « دست نظامیان از دانشگاه کوتاه » هنوز صدای او خاموش نشده بود که رگبار گلوله باریدن می گیرد. و چون دانشجویان فرصت فرار نداشتند به کلی غافلگیر می گردند و در همان لحظه اول دانشجویان در صحن طبقه اول به خون می‌غلطند عده‌ای زخمی شده به خصوص که بین محوطه مرکزی دانشکده فنی و قسمت های جنوبی سه پله وجود داشته که هنگام عقب نشینی عده زیادی از دانشجویان روی پله ها هدف گلوله قرار می گیرند و نمی توانند خود را نجات دهند . مصطفی بزرگ نیا به ضرب سه گلوله از پا در می آید و به شهادت می رسد . مهدی شریعت رضوی که ابتدا هدف قرار گرفته و به سختی مجروح می شود و بر زمین می خورد و ناله اش بلند می شود که صدایش را همه می شنوند که کمک می طلبد، لکن به جای کمک دوباره مورد هدف گلوله واقع می شود و به شهادت می رسد . در ضلع دیگر همان محوطه احمد قند چی مورد رگبار مسلسل قرار می گیرد و سینه اش شکافته می شود، هر چند پایان درگیری قندچی هنوز زنده بوده ، او را به بیمارستان نظامی می رسانند و با سهل انگاری عمدی و عدم مداوای وی بعد از 24 ساعت به شهادت می رسد . و به این ترتیب سه دانشجو به نام های قندچی و بزرگ نیا و شریعت رضوی آسمانی می شوند و در همان روز 16 آذر پلیس توسط رادیو اعلام می کند: “عده‌ای از دانشجویان در کلاس های درس نشسته بودند و به پلیس چهره خشنی نشان می‌دادند و پلیس را مسخره می‌کردند و این باعث شده که پلیس به واکنش بیفتد. پلیس قصد زدن دانشجویان را نداشت ولی دانشجویان به پلیس حمله کردند و می‌خواستند اسلحه‌شان را بگیرند. پلیس در قالب دفاع این کار را کرده و قصدش زدن دانشجویان نبوده است.” فردای آن روز شاه تیمسار مزینی را برای دلجویی به دانشگاه می‌فرستد تا خودش را از این گناه و تقصیر تبرئه کند. وی با خانواده‌های شهدا ملاقات می‌کند و در دانشگاه به ظاهر از اساتید و روسا عذرخواهی می‌کند. اما حتی بدن مطهر شهدا را تحویل خانواده ها نداده وهر کدام را در قبرستان جداگانه دفن و به خانواده ها اعلام می شود در امامزاده عبدالله دفن گردیدند. اما بعد مشخص می گردد شهید قندچی را در مسگر آباد به خاک می سپارند که در هماهنگی سه خانواده شهید به مسگر آباد مراجعه و با نبش قبر،  او را مخفیانه به امام زاده عبدالله منتقل و در کنار دوستانش به خاک سپرده می شود و اما دو روز بعد از واقعه 16 آذر، نیکسون به ایران آمده و در همان دانشگاه، در همان دانشگاهی که هنوز به خون دانشجویان بی‌گناه رنگین بود دکترای افتخاری حقوق دریافت می کند و این در حالی بود که رژیم برای این که واقعه 16 آذر زودتر از یادها برود از برپایی مراسم یادبود شهدا جلوگیری می نماید . و حتی با درخواست خانواده ها برای برگزارکردن مراسم در خانه هایشان مخالفت می نماید و نهایتا با پافشاری خانواده ها و وساطت های انجام شده برای برگزاری چهلم رژیم با محدویت های زیاد و تعهدات سنگین اجازه انجام مراسم محدود تا سقف 200 نفر و آنهم در منزل به آنها داده می شود . و از طرفی تعداد زیادی دانشجو و استاد که بین 27 تا 60 نفر مطرح گردیده دستگیر و زندانی می شوند.

و این گونه روز 16 آذر به عنوان روز مقاومت و ایستادگی دانشجویان این کشور در برابر استعمار غرب و استبداد و خودکامگی در دفتر تاریخ این سرزمین به عنوان به ثبت می رسد .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.