راهبرد ملی -|- nationalstrategyوحدت مؤلفه اصلی قدرت، رمز پایداری و ماندگاری نظام- قسمت دوم - راهبرد ملی -|- nationalstrategy

در قسمت اول گفته شد؛ در اسلام آزادی فردی و آزادی اجتماعی با هم در تعارض نبوده و ضمانت نظم اجتماعی در حفظ سلسله ارزش هایی است که افراد جامعه با آن مخالف نیستند. در این جامعه امر به معروف و نهی از منکر فرآیندی است که به نظارت همگان منتهی خواهد شد. و اشاره شد برای استحاله جمهوری اسلامی ایران ، عواملی در سال های اخیر موجب شده جهان بینی ارزشی نظام زیر سئوال برود و تعاریف و رهیافت های متفاوت و متعارضی از سیاست، دیانت، فرهنگ و ارزش ها شکل بگیرد. سپس با تشریح عوامل موثر بر وحدت مردم به عنوان مولفه مهم قدرت در جمهوری اسلامی ایران به ذکر عوامل تاثیر گذاربر انسجام ملی درکشورپرداخته وعوامل پایداری و ماندگاری حکومت بیان گردید. در این قسمت  علت ها و بسترهای آسیب پذیری اتحاد و انسجام ملی در ابعاد داخلی و بیرونی و آثار و پیامدهای اختلافات داخلی آورده می شود  و در انتها راه کارهای پیشنهادی تقویت وتوسعه وحدت وانسجام ملی وپرهیز از تفرق واختلاف ارائه می گردد.

عوامل و بسترهای آسیب پذیری اتحاد و انسجام ملی:

1- عوامل وبسترهای داخلی:

• کمرنگ شدن شاخص ها و مقوم های انسجام اجتماعی در کشور؛
• اختلاف نظر و چند صدایی مذهبی در مسائل اجتماعی؛
• آسیب های اجتماعی (بیکاری ، گرانی، تبعیض و …)؛
• افزایش فاصله و شکاف بین مردم و دولت و ناکارآمدی در پاسخگویی به انتظارات و مطالبات مردم؛
• رقابت های سیاسی و افزایش مطالبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم؛
• تلاش جناح های سیاسی در حفظ قدرت ، دسترسی به قدرت به هر وسیله و غلبه منافع حزبی و گروهی بر منافع ملی؛
• دوقطبی مدیریتی و پاکسازی مدیریتی در سطوح مختلف با دستیابی جریان های سیاسی به قدرت ؛
• سوء مدیریت و پاسخگو نبودن وضعف وناتوانی برخی مدیران؛
• ورود نهادها و سازمان های دولتی به حوزه اقتصاد و کار اقتصادی؛
• فساد اداری و اقتصادی و ضعف وناکارآمدی در مقابله با فساد؛
• انتشار مسائل وحدت ستیز در رسانه های رسمی و تریبون ها؛
• اینترنت و شبکه های اجتماعی و تلاش برای اختلاف افکنی، تبعیض و تمایزهای اجتماعی، قومی در فضای مجازی؛

2- عوامل وبسترهای بیرونی:

• نفوذ و رخنه بیگانگان در مراکز تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور؛
• عملیات روانی دشمن بارویکرد مرعوب سازی مردم و مسئولان کشور ؛
• تلاش های دشمن در جهت تضعیف وناکارآمدنشان دادن نهادهای سیاسی(مجریه،مقننه،قضاییه)؛
• تشویق، ترغیب و توانمندسازی عناصر داخلی، گروه های اپوزیسیونی برای انشقاق، اختلاف و ناآرامی در کشور؛
• برنامه های نظام سلطه برای براندازی از درون (تحریم و فشارهای اقتصادی، فشارهای سیاسی، تهاجم فرهنگی و …)؛
• وابستگی کشور در ابعاد مختلف مالی، اقتصادی، بهداشت و درمان، تکنولوژی، فناوری، برخی کالاها به خارج از کشور؛

آثار و پیامدهای اختلافات داخلی:

• اختلال در رشد و پیشرفت کشور؛
• بی اعتمادی بین مردم و حاکمیت؛
• قطبی سازی جامعه،افزایش تضادهای اجتماعی وتنش درروابط بین خانواده ها؛
• خودداری افراد از هم گرایی و هم نوایی (کمک به یکدیگر، ترحم بر یکدیگر، محبت بر یکدیگر)؛
• ترجیح منافع فردی بر منافع جمعی (آحاد مردم، گروه ها، جریانات سیاسی و …)؛
• تنش ها وچالش های قومی و مذهبی در کشور (قوم گرایی، گروه گرایی)؛
• رواج بد اخلاقی سیاسی واجتماعی ؛
• افزایش ناهنجاری های اجتماعی، آسیب های اجتماعی؛
• قانون گریزی واختلال در نظم و امنیت عمومی؛
• رخنه، نفوذ و دست اندازی بیگانگان در مقدرات کشور؛
• افزایش فشار (سیاسی، حقوقی، اقتصادی و …) قدرت ها و سازمان های بین المللی؛
• ایجاد فضا برای نقش آفرینی و یارگیری گروهک‌های ضد انقلاب؛
• تولید و ترویج یاس و ناامیدی در کشور؛

آثار و پیامدهای اتحاد و انسجام ملی:

• پایدار بودن امنیت اجتماعی و افزایش امنیت کشور؛
• افزایش مشارکت سیاسی؛
• کاهش چالش های اجتماعی و ناکارآمدی بحران سازی دشمن؛
• افزایش اقتدار داخلی و قدرت ملی؛
• افزایش کارکردهای نهادهای سیاسی، اجتماعی؛
• بسترسازی و فرصت سازی برای پیشرفت کشور وحل مشکلات و رفع نیازهای مردم؛
• افزایش هم افزایی بین نهادها و ارکان حاکمیت و ارتقاء کارکردهای دولت؛
• کاهش ناهنجاریها و شکاف های اجتماعی؛
• ایجاد ظرفیت برای پیشبرد سیاست خارجی؛
• توسعه نفوذ و اعتبار نظام در بین ملت های مسلمان؛
• دور شدن طمع بیگانگان و خنثی شدن تهدید وتوطئه دشمن؛

جمع بندی و نتیجه گیری:

• با هم افزایی و همکاری اجزای حکومت (قوای مقننه، قضائیه و مجریه)، نهادها، سازمان‌ها، بنیادها، نیروهای مسلح و … و مشارکت مردم می توان بر مسائل و مشکلات کشور در همه ابعاد (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و …) غلبه کرد و کشور را به اهداف و شاخص های چشم انداز رساند.
• بدون تردید جریان های سیاسی (اصول گرا، اصلاح گرا، اعتدال گرا) هیچکدام به تنهایی قادر به اداره کشور، به طوری که بتوان مشکلات و مسائل را حل و فصل کرد، ، رضایتمندی و سرمایه اجتماعی را توسعه داد، نیستند.
• مسئله فساد مالی و اداری جدی است. اگر با آن مقابله عاجل نشود و مهار نگردد کشور را به مرز بحران خواهد کشاند.
• رفتار و اقدامات عامل خارجی با هم افزایی و همراهی یا سکوت و رضایتمندی مردم یا غفلت و هراس مردم موجب شکاف هایی در جامعه (ساختاری، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و مدیریتی) خواهد شد.

• به هر اندازه که مردم در برابر رفتار و اقدامات براندازانه و خرابکارانه عامل خارجی واکنش سلبی و عکس العمل داشته باشند، تلاش دشمن نیز اثرگذار نخواهد شد. تعامل، وادادگی، انفعال، مرعوب شدن، روند نفوذ بیگانه و اهداف براندازانه دشمن را تسریع می کند.
  • ناکارآمدی، ناتوانی و ضعف نهادهای سیاسی نظام(قوای سه گانه) در جهت رفع مسائل و مشکلات (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و …) نارضایتی مردم را بدنبال دارد و موجب کاهش سرمایه اجتماعی خواهد شد وانسجام و وحدت ملی آسیب خواهد دید.
• رفتار و اقدامات پنهان و آشکار دشمنان و مخالفان علیه امنیت و تمامیت ارضی کشور در شرایطی تاثیر گذار است که نظام سیاسی در حوزه داخل و سیاست داخلی دچار شکاف شده و از ناحیه مردم خود که مولفه اصلی قدرت ملی کشورند در معرض آسیب قرار گیرد و کارایی خود را از دست بدهد.
• تضعیف و تخریب ناکارآمدی و ناکارآمد نشان دادن نهادهای سیاسی و نهادهای حاکمیت برای هیچکس در کشور نفع و فایده ای ندارد. بلکه مقبولیت و مشروعیت نظام را نزد مردم مخدوش و امیدواری به آینده را کاهش می دهد.
  • اقتدار، قدرت و مشروعیت نظام ج.ا.ایران از مردم است، کاهش و افزایش انسجام ملی، مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم در صحنه در کاهش و افزایش امنیت ملی و قدرت نظام اثرگذار است.
  • انسجام اجتماعی، وحدت ملی و رضایتمندی مردم تدریجی ایجاد میشود و محصول همدلی، هم افزایی، مشارکت آحاد مردم ایران از هر قوم و نژاد و مذهب است.

راه کارهای پیشنهادی:

• تقویت مولفه های وحدت بخش و وحدت ‌آفرین و بالا بردن مشارکت اجتماعی و حضور مردم در صحنه
• بازنشر اندیشه های وحدت آفرین امام(ره) و مقام معظم رهبری اجرا وعملیاتی کردن آن؛
• ترویج روحیه صبر و مقاومت وتلاش و ایثارگری؛
• برنامه ریزی و تلاش برای نظم پذیری، قانون پذیری، مشارکت پذیری مردم؛
• بازتعریف مأموریت و کارکرد مساجد در جهت وحدت و انسجام داخلی؛
• بازنگری کارکردهای فرهنگی اجتماعی و اولویت قرار دادن رویکرد وحدت و انسجام ملی ؛
• کاهش فاصله مسئولان با مردم و رفع موانع تعامل وارتباط مردم ومسئولان؛
• بازسازی، مناسب سازی و کارآمدسازی دستگاه های نظارت و کنترل در کشور؛
• بازاندیشی درسطوح مدیریتی کشور واصل قراردادن منافع ملی ، تعهد، تخصص،شایستگی،تجربه و…درانتصاب کارگزاران ؛
• توزیع عادلانه فرصت‌ها و امکانات و خدمات در کشور؛
• مدیریت حوزه های اقتصادی و نظارت و مراقبت بر تولید و توزیع کالا و خدمات در کشور؛
• هماهنگی،هم افزایی وکاهش تعارض و تضاد گفتاری و عملکردی مسئولان کشور؛
• اهتمام جدی به کاهش تشریفات، تجملات، اشرافی گری و … مسئولان نظام و مدیران کشور؛
• مهار،پیشگیری و مقابله با آسیب های اجتماعی، فقر زدایی، محرومیت زدایی و مبارزه جدی با این پدیده؛

علی مرتضوی

فروردین 1397