راهبرد ملی -|- nationalstrategyبایگانی‌های بین الملل - صفحه 2 از 3 - راهبرد ملی -|- nationalstrategy

فهم و درک دلایل اصلی مخالفت آمریکا با برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران، مسئله‌ای مهم برای تدارک تمهیدات لازم به منظور خنثی‌سازی و مقابله با مواضع و اقدامات غیر عقلایی طرف آمریکایی است. برای تبیین این مسئله گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان طی دو یادداشت به این موضوع می پردازد. در قسمت اول به اهم دلایل مخالفت آمده در مواضع دولتمردان و اسناد ملی آمریکا از جمله؛ حفظ برتری استراتژیک و امنیت رژیم صهیونیستی، ارتباط فناوری موشکی با سلاح هسته ایی و همچنین حضور در فضا و اراده ایران برای تغییر در نظم موجود جهانی ...، پرداخته است.

طی چهل سال نظام سلطه به سرمداری آمریکا به انحا مختلف با انقلاب اسلامی به مقابله پرداخته و از هرگونه اقدامی برای براندازی نظام جمهوری اسلامی کوتاهی نکرده است. برغم شکست های مکرر آمریکا در این سیاست، دلیل اصلی تداوم دشمنی آشکار علیه جمهوری اسلامی ایران توسط آمریکا چیست؟ مجید بهمنی در یادداشتی کوتاه بدان پاسخ می دهد.

پس از چهل سال شاهد هستیم در میان انبوه گزارشات و هجمه ها بر علیه انقلاب اسلامی ایران و برغم سعی نظام سلطه در سیاه نمایی از انقلاب اسلامی ایران، بیگانگان زبان به اعتراف و اذعان جایگاه برتر جمهوری اسلامی ایران می نمایند. گزارش زیر که در دو قسمت ارائه گردید؛ نمونه ایی از این اعترافات است. این گزارش به همت پژوهشگران دانشگاه امام حسین (ع) تهیه و باز نشر می گردد و تلاش دارد با ارائه آمارهایی جایگاه و رتبه جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف را به استناد گزارشات موسسات و سازمان های بین المللی در بین 20 کشور برتر جهان نشان دهد. در قسمت اول این گزارش جایگاه ایران در حوزه های کشاورزی، اقتصاد، علمی، انرژی، صنعت و معدن، نظامی و قدرت جهانی و فناوری در بخش های هسته ایی، ارتباطات و ... بیان شده بود. در ادامه حوزه های آموزش، سلامت، ورزش و توسعه انسانی و همچنین ظرفیت های موجود در کشور آورده شده است.

دکتر محمد علی رنجبر در قسمت دوم مقاله به موضوع وظایف راهبردی دولت های مدرن و علمای جهان اسلام برای ملت و امت سازی پرداخته است. ایشان در این قسمت؛ محدود سازی فعالیت گروه های بنیادگرا و گروه های تفرقه انگیز، تنبیه و مجازات دولت هایی که از بنیادگرایی حمایت می کنند و ایجاد سیستم یکپارچه آموزشی را به عنوان سه راه کار سخت دولت های مدرن دانسته و برای رسیدن به اهداف راهبردی فوق سه راه کار نرم؛ معرفی اهداف راهبردی دشمن به جوامع اسلامی، کمک به دولتها در معرفی اسلام اعتدالی و ایجاد شورایی برای صدور فتاوای مورد نیاز ملت سازی و امت سازی را از وظایف علمای اسلام می دانند.

اصلی ترین هدف دولت های مدرن ملت سازی است. در ملت سازی، به منظور جلوگیری از اختلافات اجتماع شکن، تعصبات قومی، زبانی، آداب، رسوم و مذهب خاص، تبدیل به تعصب بر ملیت و زبان واحد شده تا اختلافات منجر به ناامنی فراگیر در سطح یک واحد سیاسی ایجاد نگردیده و بستری برای ایجاد ناامنی، و عدم توسعه فراهم نشود و فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در بستر دموکراسی، کاهش نیابد. دکتر محمد علی رنجبر در این مقاله طی دو قسمت به موضوع وظایف راهبردی دولت های مدرن و علمای جهان اسلام جهت ملت سازی و امت سازی پرداخته است ایشان در قسمت اول به صورت خلاصه نحوه شکل گیری دولت های مدرن در اروپا و نقشه آنها برای سایر نقاط جهان و همچنین استراتژی و راهبرد دشمنان فعلی جهان اسلام در منطقه و حوزه جغرافیایی جهان اسلام می پردازد و در قسمت دوم؛ الگو و راهکارهایی جهت عبور از این وضعیت و دستیابی به وضعیت مطلوب ارائه می گردد.

گروه سیاست خارجی موسسه فرهیختگان با تهیه خلاصه گزارشی از چگونگی روند شکل گیری جنبش جلیقه زرد ها در فرانسه با برشمردن احتمالات پیش روی این جنبش ، آینده آن را پیش بینی می کند و در نتیجه گیری با ارائه شش پیشنهاد ، اقداماتی را در سطح سیاست خارجی ج.ا.ایران با موضوع جلیقه زرد ها بر می شمرد.

انتخابات ششم نوامبر 2018 در امریکا (15 آبان 1397) پیش روی ترامپ قرار دارد. نتایج این انتخابات می تواند در تداوم سیاست های مداخله گرانه و ستیزجویانه آمریکا و بازگشت تحریم های ظالمانه ترامپ علیه ملت ایران تاثیر گذار باشد. سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران به عنوان یکی از مهمترین چالش های دولت های گذشته و اکنون آمریکا و دولت ترامپ بوده که توانسته تاثیرات قابل ملاحظه ایی در نتایج آرای مالیات دهندگان آمریکایی در انتخابات ادوار گذشته آمریکا داشته باشد. پاسخ متقابل و ظرفیت بازی ایران در این میدان که عمدتا با تحرکات ضد ایرانی آمریکا و در حوزه اقتصاد و در غالب بازگرداندن تحریم ایران مجددا در حال شکل گیری است چیست؟ این پاسخ چگونه تعریف و عملیاتی می شود؟ نقش ایران و میدان بازی ایران در این شرایط کدام است؟ و با توجه به اینکه آمریکا به مدد نظام رسانه ای حاکم بر روابط بین الملل می تواند اقدامات تقابلی ایران را کم اثر نماید و دستاوردهای آن را برای ایران مخاطره آمیز و برای ایالات متحده جزیی سازد جمهوری اسلامی ایران در کدام میدان های بازی، می توان با اقدامات نامتقارن تاثیرات قابل توجه ایی بر آرایش سیاسی در آمریکا بگذارد؟ پاسخ به این سئوالات را در یادداشت کوتاه آقای سپهر سبحانی کارشناس روابط بین الملل می خوانیم.

کتاب « در باره فلسطین » گزارشی از گفت وگوي چامسکي و ایلان پاپه بوده و به دو قسمت تقسیم شده است . قسمت اول آن از پنج بخش «گذشته»، «اکنون»، «آينده»، «درون اسرائيل» و «درون ايالات متحده آمريکا» و به اضافه مقاله مفصل «گفت وگوهاي قديم و جديد» پاپه که تکميل کننده گفت وگوي حاضر بوده، تشکیل شده است . در قسمت دوم راه حل پیشنهادی برای ايجاد دو دولت در فلسطین به منظور حل بحران مشروعیت رژیم دولتی در فلسطین را به دقت بررسي مي کند. عمده مطالب کتاب ، به ترتيبي که ذکر شد مربوط به قسمت اول بوده، اما به دلیل مصادف شدن زمان انتشار کتاب با حمله اسرائيل به غزه، چامسکي و پاپه مقالات ديگري به اين کتاب اضافه شده است. سایت راهبرد ملی با تاکید بر دکترین تعیین حق سرنوشت مردم فلسطین فقط بدست مردم بومی و غیر مهاجر فلسطین بایستی رقم بخورد، به دلیل اینکه کتاب حاوی نکات ارزنده ایی در مورد ماهیت واقعی رژیم صهیونیستی در گذشته ، حال و آینده است به باز نشر این گزارش از نگاه دیگران در باره فلسطین به نقل از روزنامه شرق نموده است.

گفته شده مفهوم جهانی شدن از پایان قرن بیستم، اذهان را به خود مشغول نموده است و در کنار آن واژه جهانی سازی نیز توسط جورج بوش پدر تحت عنوان دکترین نظم نوین جهانی بعد از فرو پاشی شوروی سابق مطرح گردید. پروژه یا پروسه بودن جهانی شدن امروزه به واقعیتی تبدیل گردیده که گریز از آن اگر اجتناب ناپذیر نباشد بسیار سخت گردیده است . از این رو جهانی شدن دارای پیامدها و آثاری است که بایستی آن را به خوبی شناخت و به ملاحظاتی که از این پیامدها و آثار بر می آید توجه کافی نمود . دکتر حجت الاسلام محمد شفیع شفیعی نیا در قسمت دوم این یادداشت با ذکر پیامدهای جهانی شدن، ملاحظه مهم آن را بر شمرده و پیشنهادات و بایسته هایی را در ابعاد ملی به منظور چگونگی رویارویی با پدیده جهانی شدن مطرح می نماید.

مفهوم جهانی شدن از پایان قرن بیستم، اذهان را به خود مشغول نموده است. در کنار این مفهوم یک واژه نیز ذهنیت نظریه پردازان سیاست را به خود متوجه ساخت و انهم واژه جهانی سازی بود. پس از طرح دکترین آمریکا با عنوان «نظم نوین جهانی» توسط جورج بوش اول که به دنبال فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیری شوروی سابق صورت گرفت اندیشمندان به سمت جدا سازی و تفکیک مفهوم جهانی شدن و جهانی سازی رفته و یکی را فرآیند و پروسه ایی در روند رشد جوامع بشری نامیدند و دیگری را تلاش های قدرت ها برای ایجاد نوعی حاکمیت و برتری اقتصاد و فرهنگ و هژمونی خود بر سایر جوامع جهانی اطلاق کردند. ایندو در گذر زمان دارای چالش ها و معضلاتی برای خود و جوامع بشری هستند. دکتر حجت الاسلام شفیعی نیا با توضیح مقولات جهانی شدن در یک جمع بندی به این موضوع پرداخته است که در دو قسمت ارائه می گردد.

انتشار سند امنیتی و راهبردی آمریکا که با سخنان ضد ایرانی ترامپ منتشر شد هرچند به لحاظ محتوای ضد انقلاب اسلامی آن با سایر اسناد راهبری آمریکا در گذشته تفاوت چندانی ندارد اما گویای این موضوع است که آمریکا برای مقابله با انقلاب اسلامی همچنان سیاست های خصمانه خود را ادامه خواهد داد. این موضوع و سایر موارد مشابهه از سوی آمریکایی ها می تواند صاحب نظران سیاسی را در چگونگی دشمن شناسی یاری سازد. مجید بهمنی کارشناس امور سیاسی در این یادداشت ضمن اشاره به سند راهبرد امنیتی آمریکا، راه کارهایی برای مقابله با سیاست های خصمانه استکبار و نظام سلطه در شرایط فعلی و اوضاع اجتماعی در ایران ارائه می دهد.

بدنبال هتاکی ها و سخنان توهین آمیز اخیر ترامپ بر علیه چمهوری اسلامی ایران که نتیجه؛ شخصیت حس محور، تغییر گرا و دمدمی مزاج، هیجانی و غیرقابل اعتماد وی بوده و در برخی ویژگی ها بسیار جزمی و غیرمنعطف است. رژیم غاصب صهیونیسم و متحدان عربش با سو استفاده از این روحیات و با پشتوانه مالی از ترامپ اقدام به تحریک وی برای اقدامات افراطی در منطقه نموده و ترامپ نیز به دنبال کسب درآمد بیشتر است بنابراین خود را در اختیار صهیونیست ها و دلارهای نفتی عرب های افراطی قرار داده است . فتح الله فرجی پژوهشگر ضمن توصیه به برخورد هوشمندانه با غده سرطانی مثلث ترامپ، رژیم صهیونیستی و ملک سلمان، چهار پیشنهاد و راه کار در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی برای مقابله با وضعیت اخیر ترامپ ارائه داده است.

در بخش پنجم سلسله یادداشت ها با موضوع حقوق بشر دوستانه و خلع سلاح هسته ایی دکتر محمد حسن دریایی کارشناس خلع سلاح هسته ایی بدنبال نتیجه گیری ضرورت های عبور از رهیافت دولت محور به سمت رهیافت بشریت گرائی در ممنوعیت بکار گیری سلاح های هسته ای در حقوق بین الملل است. وی رهیافت دولت محور که با تکیه بر منافع دولت ها و حق حاکمیت محور است را مانعی برای محاکمه بین المللی و مجرم دانستن دولت هایی می داند که با بکار گیری سلاح هسته ایی اقدام به جنایت بر علیه بشریت و حیات بر روی زمین می کنند ، می داند و از این رو معتقد است بایستی با دنبال کردن رهیافت بشریت گرا بسترهای لازم برای پیگیری کیفری کاربرد سلاح هسته ای توسط دولت های دارای سلاح هسته ایی را فراهم نمود. چگونگی عبور از رهیافت دولت محور به سمت رهیافت بشر گرایانه در بخش پایانی این یادداشت آمده است.

علی رغم وجود رهیافت حاکمیت محور و اراده دولت های دارای سلاح هسته ایی در بکار گیری این سلاح ها که عمدتا مبتنی بر حق دفاع مشروع و منافع ملی کشورها و دولت ها است، در رهیافت دوم کشورهای غیر هسته ایی با رهیافت حقوق بشر دوستانه در خصوص منع بکار گیری سلاح هسته ایی و ممنوعیت بکارگیری این سلاح ها توسط دارندگان آن به استناد معاهده های بین المللی و احکام صادر از سوی دیوان بین المللی دادگستری معتقدند به دلیل گستردگی خسارات و ایجاد ضایعات جبران ناپذیر و مشمولیت خسارت بر تمامی جانداران دارای حیات از بکار گیری این سلاح ها بایستی خود داری گردد و بکارگیری این سلاح ها را غیر قانونی و غیر مشروع اعلام کرد و بکارگیران آن را مستند بر قوانین بین المللی ، محاکمه ، مجرم و مجازات نمود. در بخش چهارم دکتر دریائی کارشناس خلع سلاح هسته ایی به لحاظ حقوق بین الملل به چگونگی رهیافت دوم می پردازد.

در قسمت اول این یادداشت گفته شد بعد از رو نمایی عملیاتی از بمب اتم در جنگ دوم جهانی توسط امریکا مهمترین دغدغه سیاستمداران مدافع حقوق بشر، چگونگی برخورد حقوقی با موضوع سلاح هسته ایی و رعایت حقوق بشردوستانه و کنترل این گونه سلاح ها بوده است. در ادامه و در این قسمت با عنوان بررسی ممنوعیت کاربرد سلاح هسته ای در حقوق بین الملل ، دکتر محمد حسن دریایی کارشناس خلع سلاح به دلایل و علل چرایی ممنوعیت بکار گیری سلاح های هسته ایی بر اساس حق دفاع مشروع در قوانین و حقوق بین الملل می پردازد.

به دنبال بکار گیری سلاح هسته ایی توسط آمریکا در انتهای جنگ جهانی دوم در ژاپن که منجر به نابودی بیش از صد هزار نفر در کمتر از یک دقیقه شد و عملا منجر به تسلیم ژاپن و خاتمه جنگ گردید ، یکی از دغدغه های مهم سیاستمداران و صاحب قدرت سیاسی چگونگی برخورد حقوقی با موضوع سلاح هسته ایی و رعایت حقوق بشردوستانه و کنترل آن بوده است. به این موضوع توسط دکتر محمد حسن دریایی نویسنده و کارشناس ارشد امنیت بین الملل و خلع سلاح به لحاظ حقوق بشر در روابط بین الملل و ارتباط آن با خلع سلاح هسته ایی در سلسله یاداشت هایی پرداخته شده است . در اینجا قسمت اول آن ارائه می گردد.

رفتارهای ویژه ترامپ و پیشینه ی زندگی، فعالیت های اجتماعی و رویکرد کاسب کارانه ، علاقه مندی مفرط به سرگرمی و خوشگذرانی، جاه طلبی، تنوع طلبی ، پرخاشگری و اقتدارگرایی، برخورداری از روحیه تغییرگرایی و دمدمی مزاج بودنش و چگونگی سو استفاده رژیم صهیونیستی و وهابیون از شخصیت ویژه ترامپ دستمایه ایی برای واکاوی روانشناختی ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا توسط پژوهشگران روانشناسی شده است . این یادداشت با نگاه روانشناختی عملکرد ترامپ و رژیم صهیونیستی و وهابیون را مورد واکاوی قرار داده است.

تصویب قانون موسوم به مادر تحریم ها در کنگره آمریکا نشان از آغاز دور جدیدی از اقدامات خصمانه نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی ایران به بهانه های واهی است . پاسخ قاطع ایران در برابر این اقدامات چگونه باید باشد ؟ این یادداشت به تاثیر تحریم های اخیر بر برجام و چگونگی رفتار ایران در پاسخ به آمریکا پرداخته است.

با بررسی هویت و روان شناسی جریانات تکفیری، بسترهایی که موجب ایجاد نارضایتی این جریانات از وضعیت کنونی شده مشخص می گردد این جریانات برغم پیش گرفتن روش های افراطی دارای شاخص های منحصر به فرد و ظرفیت هایی هستند که شناخت و آگاهی از انها ما را در راستای برنامه ریزی مناسب در پیشگیری یا مقابله با این دسته جریانات یاری خواهد رساند. این یادداشت با همین رویکرد به طرح برخی از شاخص ها و ظرفیت های جریانات تکفیری می پردازد.

برغم شکست های سنگین جریانات تکفیری و داعش در عراق و سوریه توسط نیروهای مردمی و ارتش دولت های عراق و سوریه به دلیل رفتارهای دوگانه ائتلاف غربی – عربی در منطقه با موضوع داعش ، مواضع اسلام گریزی و ایران هراسی را نباید از دستور کار این کشورها خارج شده تلقی نمائیم

موقعیت ژئواستراتژیک ایران در منطقه با وقوع انقلاب اسلامی اهمیتی بیش از پیش پیدا کرد. ماهیت انقلاب اسلامی ایران طی سی چند سال گذشته به عنوان یک بازیگر موثر توانسته است مانعی بر تحقق بسیاری از منافع نامشروع آمریکا در منطقه باشد. از این رو آمریکا با انتخاب راهبرد «ایران هراسی» سعی دارد از این اثر گذاری بکاهد. ایران در مقطع کنونی برای مقابله با این راهبرد باید گسترش همکاری های منطقه ایی و فرا منطقه ایی را با سایر بازیگران انتخاب نماید. چگونگی این همکاری ها در این یادداشت توضیح داده شده است.

این گزارش تخصصی از زمره محورهای بنیادین درتدوین استراتژی های ملی و کاربردی کشور است که مطالعه آن را به خبرگان سیاسی و کارگزاران سطوح ملی کشور توصیه می نمایم. امیدوارم در فهم رابطه منفعت و مصلحت کمک وافری به استراتژیست های کشور بنماید.

درحالی که سکولاریسم، اصول و ارزش های ما را مانع از رسیدن به برنامه های استراتژیک می داند، بسی ساده لوحی است که نرم افزارهای مرتبط با این رویکرد، مرجع طراحی و تدوین راهبردهای نظام جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد و تفکر استراتژیک که فلسفه عملی آن بر نفی و طرد ارزش های آرمانی و فرهنگ دینی تأکید دارد، در برنامه ریزی های کشور به عنوان روش و رویکرد غالب پذیرفته شود و انتظار داشته باشیم که چشم انداز و برنامه های اثربخش را در اختیار مجریان و دست اندرکاران کشور قرار دهد.